Trong cuộc sống hàng ngày, có những thứ tưởng chừng vô hại nhưng lại là “mầm họa” ung thư âm thầm tồn tại trong chính căn bếp, phòng khách hay bàn ăn của chúng ta.

Việc nhận diện và giảm tiếp xúc với chúng không chỉ bảo vệ sức khỏe bản thân mà còn là “lá chắn” cho cả gia đình.

1. Dầu lạc ép thủ công 

Nhiều người tin rằng dầu lạc (đậu phộng) ép thủ công thơm và “nguyên chất” hơn, nhưng thực tế đây lại là “vùng nguy hiểm” của aflatoxin, một loại độc tố nấm mốc đã được xếp vào nhóm chất gây ung thư mạnh nhất thế giới. Nguyên nhân là loại dầu này không qua tinh luyện, dễ để aflatoxin “định cư” lâu dài.

4 “sát thủ” gây ung thư ngay trong nhà, hàng triệu người tiếp xúc mỗi ngày mà không hay biết- Ảnh 2.

Không chỉ trong dầu lạc, aflatoxin còn có thể xuất hiện trong lạc, ngô và các loại ngũ cốc bị mốc. Vì vậy, khi bảo quản thực phẩm khô, cần giữ nơi khô ráo, thoáng mát; nếu phát hiện mốc, hãy vứt bỏ ngay, tuyệt đối không tiếc của.

Với các dụng cụ như đũa hay thớt lỡ tiếp xúc với thực phẩm chứa nấm mốc, bạn không nhất thiết phải bỏ toàn bộ, nhưng cần rửa sạch, lau khô và phơi nắng thường xuyên để ngăn vi khuẩn, nấm phát triển.

2. Trầu cau 

Trầu cau, đặc biệt là quả cau tươi (còn gọi là “tân lang” hay “bình lang”), đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) liệt vào nhóm 1 chất gây ung thư, tức có bằng chứng rõ ràng gây bệnh.

4 “sát thủ” gây ung thư ngay trong nhà, hàng triệu người tiếp xúc mỗi ngày mà không hay biết- Ảnh 3.

Thói quen nhai trầu cau không chỉ dẫn tới ung thư khoang miệng mà còn gây nghiện mạnh, một khi đã bắt đầu rất khó bỏ. Mỗi năm, thế giới ghi nhận khoảng 300.000 ca mới ung thư miệng, gần một nửa tử vong; riêng Trung Quốc có khoảng 58.000 ca mới mỗi năm, trong đó nam giới chiếm hơn 70%.

Điều đáng nói, ung thư miệng là loại có thể phát hiện sớm và tỷ lệ chữa khỏi cao (lên tới 90% nếu ở giai đoạn đầu). Nhưng khi bệnh tiến triển, tỷ lệ sống sau 5 năm chỉ còn khoảng 55-65%. Muốn giữ mạng, tốt nhất hãy tránh xa trầu cau.

3. Khói dầu mỡ khi nấu ăn 

Nhiều nghiên cứu cho thấy ung thư phổi đã vượt ung thư vú trở thành loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Điều đáng ngạc nhiên là tỷ lệ hút thuốc ở phụ nữ rất thấp, nhưng nguy cơ mắc bệnh vẫn cao, một trong những thủ phạm chính là khói dầu mỡ khi nấu ăn.

4 “sát thủ” gây ung thư ngay trong nhà, hàng triệu người tiếp xúc mỗi ngày mà không hay biết- Ảnh 4.

Trong khói dầu có nhiều chất độc hại như benzopyrene, acrolein… những tác nhân đã được chứng minh có thể gây ung thư phổi. Một nghiên cứu cho thấy, phụ nữ không hút thuốc nhưng thường xuyên nấu nướng với dầu mỡ ở nhiệt độ cao có nguy cơ ung thư phổi tăng gấp 3,79 lần.

Hãy luôn bật máy hút mùi trước khi nấu, và để chạy thêm vài phút sau khi tắt bếp. Hạn chế các món chiên, xào ở nhiệt độ cao; thay vào đó, ưu tiên luộc, hấp, nướng hoặc dùng lò vi sóng, nồi chiên không dầu.

4. Ăn gỏi cá, tôm sống 

Ở nhiều vùng ven biển phía Nam, món gỏi cá hay cháo cá tươi sống là đặc sản. Nhưng nếu ăn cá, tôm nước ngọt chưa nấu chín, bạn có nguy cơ nhiễm sán lá gan nhỏ (Clonorchis sinensis), một ký sinh trùng phổ biến ở châu Á, đã được xếp vào nhóm 1 chất gây ung thư.

4 “sát thủ” gây ung thư ngay trong nhà, hàng triệu người tiếp xúc mỗi ngày mà không hay biết- Ảnh 5.

Nguồn lây chính là ăn sống hoặc tái các loại cá, tôm nước ngọt. Hiện đã ghi nhận gần 70 loài thủy sản nước ngọt có thể mang ký sinh trùng này. Ngoài nguy cơ ung thư gan, nó còn gây tắc ống mật, viêm đường mật và xơ gan.

Tuyệt đối không ăn gỏi hoặc tái từ cá, tôm nước ngọt. Khi chế biến tại nhà, cần tách riêng dụng cụ cho đồ sống và đồ chín để tránh nhiễm chéo.

Theo Mỹ Diệu (Thanh Niên Việt)