Câu chuyện đau lòng về một người mẹ/vợ đã phải gánh chịu hậu quả nặng nề từ thói quen của người thân, một lời cảnh tỉnh khẩn thiết về tác hại của khói thuốc lá thụ động.

Người phụ nữ 63 tuổi phải nhập viện vì những cơn đau đầu, chóng mặt kéo dài mà ban đầu bà tưởng là rối loạn tiền đình. Qua thăm khám chuyên sâu, các bác sĩ phát hiện ra một sự thật đau lòng: bà bị ung thư phổi giai đoạn cuối, khối u lớn ở đáy phổi trái đã di căn lên não, cột sống và xương chậu, tiên lượng rất xấu.

31-1761874073-nguoi-phu-nu-bi-ung-thu-phoi-giai-doan-cuoi-bat-khoc-khi-biet-thu-pham-chinh-tu-chong-con.jpg
Hình ảnh chụp phát hiện nhiều tổn thương di căn. 

Điều đáng nói, bệnh nhân chưa từng hút thuốc lá trực tiếp. Tuy nhiên, VietNamNet dẫn lời bác sĩ Nguyễn Minh Đức (giảng viên Trường Đại học Y Phạm Ngọc Thạch) cho biết, chồng và con trai bà hút thuốc lá rất nhiều trong nhà suốt nhiều năm. Dù chồng bà đã qua đời, con trai vẫn duy trì thói quen hút một bao mỗi ngày, thậm chí hút ngay cạnh mẹ. Việc bà quen mùi khói thuốc và tiếp xúc lâu dài với nó chính là nguyên nhân hàng đầu.

Khi bác sĩ phân tích nguyên nhân ung thư phổi chủ yếu do khói thuốc lá và nhấn mạnh người hít khói thuốc thụ động cũng chịu ảnh hưởng nặng nề, người phụ nữ đã bật khóc trong sự tiếc nuối và lo lắng vì nhận ra thủ phạm chính là những người thân yêu.

Mối đe dọa khó lường: Hút thuốc lá thụ động gây ung thư phổi

Bác sĩ Đức cho biết, đây không phải là trường hợp hiếm gặp. Nhiều phụ nữ đã phải đối mặt với ung thư phổi do hút thuốc thụ động từ chồng, con hoặc cha từ nhỏ.

Khói thuốc thụ động chứa hơn 7.000 chất hóa học, trong đó có hơn 70 chất gây ung thư (như benzen, formaldehyde, arsenic). Các chất này có thể gây ung thư phổi, vòm họng, bàng quang; làm tăng nguy cơ đột quỵ, hen suyễn và bệnh tim mạch.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hút thuốc thụ động gây tử vong cho khoảng 1,2 triệu người mỗi năm trên toàn cầu.

31-1761874147-nguoi-phu-nu-bi-ung-thu-phoi-giai-doan-cuoi-bat-khoc-khi-biet-thu-pham-chinh-tu-chong-con.jpg
Ảnh minh họa: Internet

GS.TS Mai Trọng Khoa (nguyên Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai) nhận định, ung thư phổi đang gia tăng đáng báo động ở cả nam và nữ. Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động là một trong những nguyên nhân chính ở nữ giới. Nhiều phụ nữ mắc ung thư phổi ác tính do chồng hoặc người thân hút thuốc trong nhà.

Lời cảnh báo và giải pháp tầm soát

Mặc dù một tỷ lệ rất nhỏ ung thư phổi có thể xuất phát từ đột biến gen nội tại, không liên quan đến môi trường, nhưng tỷ lệ này rất thấp so với nguyên nhân từ môi trường, mà thuốc lá là yếu tố chủ đạo.

Giáo sư Khoa bày tỏ lo ngại về việc tỷ lệ thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá, đặc biệt là thuốc lá mới (như thuốc lá điện tử), vẫn ở mức cao, dự báo làm gia tăng nguy cơ ung thư phổi trong tương lai.

Ông khuyến nghị:

- Tầm soát sớm cho những người có nguy cơ cao (người hút thuốc chủ động hoặc thụ động).

- Sử dụng chụp CT liều thấp để phát hiện sớm tổn thương nhỏ.

- Các kỹ thuật hiện đại như PET/CT, PET/MRI kết hợp sinh học phân tử giúp xác định đột biến gen và lựa chọn phương pháp điều trị trúng đích hiệu quả.

PN (SHTT)