LHP Cannes là một trong những LHP uy tín và lừng lẫy nhất lịch sử điện ảnh thế giới. Trải qua 71 lần tổ chức, LHP Cannes đã vinh danh hàng trăm tác phẩm điện ảnh thế nhưng chỉ có 8 cái tên châu Á được xướng tên ở giải Cành Cọ vàng. Trong đó có đến 5 bộ phim được sản xuất bởi các đạo diễn Nhật Bản.
1. Lowly City - Ấn Độ (1946)
Ấn Độ là quốc gia đầu tiên ở châu Á giành được Cành Cọ Vàng (lúc đó là "Giải thưởng lớn" của LHP Cannes). Năm 1946, khi chiến tranh thế giới thứ 2 vừa kết thúc, liên hoan phim Cannes trong nỗ lực hàn gắn những rạn vỡ của các quốc gia sau thế chiến, đã quyết định giành giải thưởng lớn cho 12 phim trong đó có Lowly City của điện ảnh Ấn Độ.
Lowly City là bộ phim đầu tay của đạo diễn Chetan Anand và được coi là tác phẩm tiên phong trong phong trào phê phán hiện thực xã hội ở Ấn Độ thời bấy giờ. Câu chuyện của Lowly City phản ánh sự phân hóa giàu nghèo và những vấn nạn trong xã hội Ấn Độ với phong cách làm phim theo chủ nghĩa biểu hiện, nhấn mạnh cảm xúc của con người.
2. Gate of hell - Nhật Bản (1954)
Thuộc thể loại phim lịch sử, Gate of Hell là câu chuyện ở thời kì Edo khi còn tồn tại các chiến binh samurai. Bộ phim do đạo diễn Teinosuke Kinugasa thực hiện kể về một samurai muốn cưới một người phụ nữ đã có chồng.
Gate of Hell là bộ phim màu đầu tiên của Nhật Bản được trình chiếu tại nước ngoài. Không chỉ giành được Cành Cọ Vàng 1954, bộ phim còn giành được giải thưởng danh dự cho phim nước ngoài xuất sắc nhất tại Oscar năm 1955.
Một bài phân tích trên báo New York Times đã viết: "Có lẽ, bí mật tạo ra sự hấp dẫn của bộ phim là sự tinh tế trong việc nó pha trộn dòng cảm xúc nóng bỏng như thác lũ với dòng chảy yên ả trên bề mặt. Những căng thẳng, khắc khoải của đam mê, bạo lực sục sôi dưới lớp lụa mỏng tráng lệ của lề thói cứng nhắc, danh dự, kỉ luật, thẩm mỹ tinh tế. Tinh thần của văn hoá cổ Nhật Bản đã được chuyển hoá một cách tuyệt vời qua bộ phim này."
3. Kagemusha - Nhật Bản (1980)
Được thực hiện năm 1980 bởi Akira Kurosawa, Kagemusha kể về một samurai vốn được dùng làm thế thân cho một vị lãnh chúa, tuy nhiên vị lãnh chúa không may qua đời đã làm mọi chuyện hoàn toàn xáo trộn.
Akira Kurosawa là một trong những đạo diễn vĩ đại nhất trong lịch sử điện ảnh không chỉ của Nhật Bản mà còn của thế giới. Các tác phẩm của ông có mặt ở hầu hết các lớp giảng dạy về đạo diễn trên thế giới. Đặc biệt, các bộ phim mà ông làm về Samurai thực sự là những kiệt tác của nghệ thuật thứ 7, trong đó có Kagemusha. Và giống như Gate of Hell, Kagemusha cũng được đề cử Oscar cho phim nước ngoài xuất sắc nhất vào mùa Oscar năm 1981.
4. The Ballad of Narayama - Nhật Bản (1983)
Ba năm sau khi Kagemusha giành được Cành Cọ Vàng thì một tác phẩm Nhật Bản khác là The Ballad of Narayama của đạo diễn Shohei Imamura đã nối tiếp vị trí danh giá này.
Bộ phim kể về câu chuyện ở thế kỉ thứ 19 tại một ngôi làng nghèo khổ ở Nhật. Do thực phẩm khan hiếm, những người đến tuổi 70 phải leo lên một ngọn núi để tự chết hòng giảm bớt gánh nặng cho gia đình và thôn xóm. Lúc này, một người phụ nữ đã đến tuổi 69, trước khi đi tìm chết, bà cố gắng kiếm cho con trai mình một người vợ. Bộ phim là câu chuyện cảm động và cũng đầy bi kịch trong xã hội. Đây thực sự là một kiệt tác nghệ thuật về điều kiện sống của con người.
5. Farewell my Concubine - Trung Quốc (1993)
Được khán giả Việt Nam biết đến nhiều hơn dưới cái tên Bá Vương Biệt Cơ, Farewell my Concubine của đạo diễn Trần Khải Ca có thể xếp vào danh sách những tác phẩm xuất sắc nhất của điện ảnh thế giới. Nó là thiên sử thi về lịch sử Trung Quốc thông qua số phận cá nhân của hai diễn viên kịch do Trương Quốc Vinh và Trương Phong Nghị thủ vai.
Tại liên hoan phim Cannes 1993, Farewell my Concubine chia sẻ Cành Cọ Vàng cùng bộ phim The Piano của nữ đạo diễn Jane Campion. Bộ phim đã đưa tên tuổi diễn viên Trương Quốc Vinh vươn ra thế giới với khả năng nhập vai vô cùng tinh tế và xuất sắc. Tính đến thời điểm hiện tại, đây vẫn là bộ phim nói tiếng Trung duy nhất từng giành Cành Cọ Vàng
6. The Eel - Nhật Bản (1997)
Cái tên đạo diễn Shohei Imamura một lần nữa lại được vinh danh ở LHP Cannes khi bộ phim The Eel của ông đã giành được Cành Cọ Vàng năm 1997. Ông cũng là một trong những đạo diễn hiếm hoi được 2 lần vinh danh tại Cannes.
Câu chuyện phim kể về một gã đàn ông đi tù vì tội giết người vợ ngoại tình của mình. Sau khi ra tù, ông mở một hiệu cắt tóc nhưng không nói chuyện với ai ngoài con lươn mà ông đối xử tốt với nó từ khi ở trong tù. Mọi chuyện thay đổi khi ông gặp gỡ một người phụ nữ đang có ý định tự sát gợi nhắc ông về người vợ mình.
7. Taste of Cherry - Iran (1997)
Tại LHP Cannes 1997, không chỉ đạo diễn Shohei Imamura đoạt Cành Cọ Vàng mà một đạo diễn gốc Á khác cũng có vinh dự này là Abbas Kiarostami với bộ phim Taste of Cherry. Những tác phẩm của ông thường là những bộ phim không có câu chuyện cụ thể, thay vào đó là sự tự do trong góc máy với những khung cảnh quen thuộc trong đời sống của người dân Iran, thông qua đó lột tả chân dung con người và xã hội Iran với sự tinh tế và giàu tính nhân văn.
Taste of Cherry kể về một người đàn ông đi khắp nơi để tìm người có thể giúp ông đào mộ chôn ông sau khi ông tự sát. Câu chuyện đặt ra những câu hỏi về bi kịch cuộc sống, sự buồn bã và ý nghĩa của cuộc đời. Dù nhận được nhiều ý kiến trái chiều khi phát hành tại Mỹ, nhưng bộ phim vẫn luôn nằm trong danh sách những tác phẩm châu Á xuất sắc nhất mọi thời đại.
| Trailer bộ phim Taste of Cherry |
8. Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives - Thái Lan (2010)
Năm 2010, lần đầu tiên trong lịch sử LHP Cannes, một tác phẩm Đông Nam Á giành được Cành Cọ Vàng. Đó là bộ phim Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives của đạo diễn Apichatpong Weerasethakul đến từ Thái Lan.
Bộ phim khai thác câu chuyện về sự đầu thai trong triết lý Phật giáo. Nhân vật chính là một người đang trải qua những ngày cuối đời, bao quanh ông là bóng ma người vợ quá cố và đứa con trai đã chết của mình. Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives nhận được rất nhiều lời khen ngợi, trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu khi người ta nhắc đến điện ảnh Đông Nam Á.
| Trailer chính thức của bộ phim Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives |
9. Shoplifters - Nhật Bản (2018)
Và mới đây nhất, tại LHP Cannes 2018, một lần nữa, điện ảnh Nhật Bản lại mang về vinh dự cho châu Á khi bộ phim Shoplifters của đạo diễn Hirokazu Kore-eda là cái tên đoạt giải cao nhất.
Shoplifters là câu chuyện về những con người được xem là tầng lớp tận cùng của xã hội Nhật Bản hiện đại. Không chỉ nghèo khổ, đói rách, bẩn thỉu giữa một đất nước Nhật Bản nổi tiếng văn minh, hiện đại; họ còn có những hành động khiến người khác khinh ghét để kiếm sống là ăn trộm. Thế nhưng, ở khu ổ chuột tồi tàn ấy, trong gia đình sống bằng nghề trộm cắp vặt ấy, nổi bật lên trên hết là tình cảm ấm áp và chân thành nhất trong sâu thẳm mỗi con người.
| Trailer của Shoplifters |
Chím (Daidoanket.vn)
