Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 340/2025 quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng, với nhiều chế tài đáng chú ý liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng, ngoại tệ và một số lĩnh vực tài chính khác. Nghị định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 9/2/2026.

Theo quy định mới, các hành vi vi phạm trong hoạt động kinh doanh vàng sẽ bị xử lý nghiêm. Cụ thể, hành vi mua, bán vàng miếng với tổ chức tín dụng hoặc doanh nghiệp không có giấy phép, hoặc sử dụng vàng làm phương tiện thanh toán, sẽ bị phạt cảnh cáo. Trường hợp tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần, mức phạt tiền được áp dụng từ 10 đến 20 triệu đồng. Mức phạt này cũng áp dụng đối với hành vi mua, bán vàng nhưng không thực hiện thanh toán thông qua tài khoản theo đúng quy định của pháp luật.

Ngoài ra, Nghị định 340/2025 quy định phạt tiền từ 30 đến 50 triệu đồng đối với các hành vi như không niêm yết công khai giá mua, giá bán vàng miếng, vàng trang sức, mỹ nghệ; sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ hoặc vàng miếng nhưng không công bố tiêu chuẩn áp dụng, khối lượng, hàm lượng sản phẩm và không ghi nhãn hàng hóa theo quy định.

Đối với hành vi mang theo vàng khi xuất cảnh hoặc nhập cảnh trái quy định pháp luật, mức phạt được ấn định từ 80 đến 100 triệu đồng, trừ các trường hợp thuộc lĩnh vực hải quan. Những vi phạm nghiêm trọng hơn như sử dụng vàng nguyên liệu nhập khẩu không đúng giấy phép, hoặc kinh doanh mua, bán vàng miếng thông qua đại lý ủy nhiệm trong trường hợp tái phạm, sẽ bị phạt từ 200 đến 250 triệu đồng.

Hành vi sản xuất vàng miếng không đúng quy định có thể bị phạt từ 250 đến 300 triệu đồng. Trong khi đó, các trường hợp sản xuất, kinh doanh mua, bán vàng miếng không có giấy phép, hoặc xuất khẩu, nhập khẩu vàng nguyên liệu, vàng miếng khi chưa được cấp phép, sẽ đối mặt với mức phạt nặng nhất, từ 300 đến 400 triệu đồng.

Không chỉ lĩnh vực vàng, Nghị định 340/2025 cũng siết chặt các vi phạm liên quan đến ngoại tệ. Theo đó, hành vi mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau hoặc tại tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ, nếu giá trị dưới 1.000 USD, sẽ bị phạt cảnh cáo. Trường hợp giá trị từ 1.000 đến dưới 10.000 USD, mức phạt là 10–20 triệu đồng; từ 10.000 đến dưới 100.000 USD, phạt 20–30 triệu đồng; và từ 100.000 USD trở lên, mức phạt tăng lên 80–100 triệu đồng.

Bên cạnh đó, nghị định còn quy định mức xử phạt đối với các vi phạm trong góp vốn, mua cổ phần, nhận tiền gửi và mua, bán trái phiếu doanh nghiệp. Cụ thể, hành vi sử dụng nguồn vốn không đúng quy định để góp vốn, mua cổ phần có thể bị phạt từ 100 đến 150 triệu đồng. Các vi phạm về nhận tiền gửi bị xử phạt trong khung từ 20 đến 150 triệu đồng, tùy tính chất và mức độ. Riêng hành vi không theo dõi, giám sát việc sử dụng tiền thu từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp sẽ bị phạt từ 15 đến 30 triệu đồng.

Nghị định 340/2025 được kỳ vọng sẽ tăng cường kỷ cương pháp luật, góp phần minh bạch hóa các hoạt động tài chính – ngân hàng và hạn chế rủi ro trên thị trường.

Bích Ngọc (SHTT)