Gan là cơ quan hoạt động rất thầm lặng trong cơ thể, trừ khi nó xảy ra vấn đề nghiêm trọng còn không thì bạn sẽ rất khó nhận biết triệu chứng.Thế nên nếu thức dậy vào buổi sáng và thấy xuất hiện những dấu hiệu này thì bạn cần nhanh chóng đi khám gan ngay lập tức.

Những dấu hiệu bất thường

Cảm thấy kiệt sức khi thức dậy

Khi mọi người gặp vấn đề với gan, họ rất dễ bị mệt mỏi, và loại mệt mỏi này không thể giải quyết bằng giấc ngủ.

Sau một đêm ngủ, hầu hết mọi người đều cảm thấy sảng khoái và tràn đầy năng lượng vào buổi sáng. Trong khi đó, nếu chức năng gan không tốt, các tế bào gan sẽ bị tổn thương. Lúc này, cholinesterase sẽ giảm.

Cholinesterase chủ yếu liên quan đến chức năng bình thường của hệ thần kinh. Một khi chất này bị giảm, nó sẽ xuất hiện tình trạng mệt mỏi và uể oải, thiếu năng lượng.

Chảy máu nướu răng

Nếu gan bị bệnh, chức năng sản xuất các yếu tố đông máu của gan sẽ giảm đi. Điều này có thể gây chảy máu nướu răng khi bạn đánh răng rửa mặt vào buổi sáng. Triệu chứng này đặc biệt phổ biến ở những người bị viêm gan mãn tính.

Màu nước tiểu vàng như nước chè

Việc đầu tiên mà nhiều người thường làm ngay sau khi bước xuống giường chính là đi vệ sinh. Thường thì nước tiểu sẽ có màu vàng nhạt nhưng khi gan bị bệnh thì nó có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa bilirubin và làm tăng lượng bilirubin đi vào máu. Điều này khiến nước tiểu sẽ sậm lại và có màu như nước chè.

Đau vai phải

Đau vai phải do bệnh gan gây ra có thể là do khối u chèn ép cơ hoành hoặc dây thần kinh cơ kèm theo bên dưới phổi. Các dây thần kinh này kết nối với vai phải và gây ra hiện tượng đau vai. Vì vậy, khi bạn bị đau vai phải lặp đi lặp lại thì sau khi điều trị đúng cách mà các triệu chứng vẫn chưa cải thiện, cần kiểm tra gan kịp thời để loại trừ những tổn thương đang có.

Hôi miệng

Mùi hôi miệng khi thức dậy vào buổi sáng là điều rất bình thường. Nhưng nếu trong miệng có mùi ôi thiu vào sáng sớm thì phần lớn là do gan không hoạt động tốt. Nguyên nhân chủ yếu là do những người có chức năng gan kém thường bị suy giảm chức năng gan. Lúc này, hàm lượng đạm urê và amoniac trong máu sẽ tăng dần lên, từ đó gây ra mùi cơ thể.

Buồn nôn và nôn

Nếu bạn bị buồn nôn và nôn mửa không rõ nguyên nhân, kiểm tra xem bạn có bất kỳ triệu chứng suy giảm chức năng gan khác không. Nôn và buồn nôn thường được coi là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh ung thư gan.

Vàng da, vàng mắt

Vàng da hay vàng mắt là dấu hiệu của viêm gan cấp tính – một trong số các nguyên nhân chủ yếu dẫn đến ung thư gan. Hiện tượng này xảy ra khi chức năng gan suy yếu dẫn đến việc gan không thể xoá bỏ các bilirubin (sắc tố màu vàng hình thành từ sự phân huỷ của các tế bào máu đã chết trong gan). Khi có triệu chứng vàng da hay vàng mắt, bạn cần đến ngay các cơ sở y tế để được xác định mức bilirubin trong cơ thể cũng như sớm phát hiện khả năng phát sinh của bệnh.

Đầy chướng bụng, chán ăn

Vì gan có mối quan hệ chặt chẽ với quá trình tiêu hoá nên những triệu chứng về bệnh gan thường được thể hiện thông qua sự thay đổi ở hệ thống tiêu hoá. Việc bạn cảm thấy chán ăn, bụng đầy chướng, ngán đồ dầu mỡ và hay mệt mỏi dẫn đến sút cân liên tục là một trong những dấu hiệu cho thấy chức năng gan đang suy giảm và cũng là biểu hiện quan trọng cảnh báo bệnh ung thư gan.

Đau trong khu vực gan

Hiện nay rất nhiều người có thói quen xấu như uống rượu, thức khuya đều ảnh hưởng đến gan, gây ra các bệnh về gan. Khi gan bị bệnh, nang gan bị kéo căng hoặc gan ở tình trạng sưng, vùng gan sẽ xuất hiện cơn đau rõ ràng.

Hiện tượng này thường xảy ra sau khi thức dậy, ảnh hưởng đến cuộc sống thường ngày, bệnh gan không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ gây nguy hiểm đến tính mạng. Do đó, nếu không có đau ở vùng gan sau khi thức dậy và cơ thể hoạt động bình thường, chứng tỏ gan vẫn trong tình trạng khỏe mạnh.

Khô, đắng miệng

Một số người không kiểm soát được chế độ ăn uống, cộng thêm việc thường xuyên thức khuya, ít nhiều gan sẽ bị ảnh hưởng. Gan nóng sẽ dẫn đến tình trạng khô miệng, đắng miệng, và bạn cảm thấy điều này rõ rệt hơn vào buổi sáng sớm khi thức dậy.

Nếu xuất hiện tình trạng này bạn phải cảnh giác bị bệnh gan, còn nếu không có biểu hiện này, điều đó có nghĩa là gan của bạn đang trong trạng thái khỏe mạnh.

Sắc mặt chuyển sang màu vàng

Tình trạng da mặt có liên quan mật thiết đến sức khỏe của gan. Rất nhiều người khi gan mắc bệnh, trạng thái vùng da trên mặt sẽ thay đổi rõ ràng. Đặc biệt từ làn da hồng hào ban đầu sẽ chuyển sang màu vàng, hiện tượng này có thể là do chức năng gan bị suy giảm. Vào thời điểm này, mức độ của bilirubin tăng lên và các triệu chứng vàng da rõ ràng hơn. Nếu không có biểu hiện như vậy, gan vẫn khỏe mạnh, lúc này các tế bào gan không bị tổn thương, phần da trên mặt mới hồng hào.

Táo bón hoặc tiêu chảy

Hiện tượng hệ tiêu hoá “trở chứng” bằng những đợt táo bón hoặc tiêu chảy thường xuyên là một tín hiệu cảnh báo bạn nên đi khám bác sĩ thay vì đinh ninh đây là một triệu chứng thông thường do ăn uống không khoa học. Đây có thể là dấu hiệu cho biết cơ thể bạn đang “cầu cứu” bởi một vài vấn đề khá nghiêm trọng xảy ra ở một bộ phận nào đó, trong đó gan cũng không là ngoại lệ.

Bị đau và khô mắt

Khi chức năng gan bị suy giảm đáng kể, mắt cũng phát ra tín hiệu, bị khô và đau mắt hoặc tăng tiết dịch rõ rệt sau khi thức dậy vào buổi sáng. Nếu không có tình trạng nào xảy ra, mắt vẫn hoạt động bình thường, khi nhìn mọi thứ rất rõ ràng và không có cảm giác khô và đau, điều đó có nghĩa là gan vẫn trong tình trạng khỏe mạnh.

Một số nguyên nhân gây bệnh gan

Uống rượu bia quá nhiều: Hơn 90% rượu, bia được chuyển hóa và giải độc ở gan, nếu bạn uống quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho gan.

Hay tức giận: Những người thường xuyên cáu kỉnh hay nổi giận sẽ làm xáo trộn chức năng thể chất, gây suy nhược khí quản gan. Từ đó gây ra một số loại độc tố nhất định ảnh hưởng đến sức khỏe gan.

Ăn quá nhiều dầu mỡ: Các loại thực phẩm này chứa hàm lượng chất béo cao, ăn quá nhiều sẽ tích tụ ở gan, làm chức năng gan ngày càng suy giảm và tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.

Chính vì vậy, người dân cần chủ động bảo vệ sức khỏe của chính mình như chế độ dinh dưỡng hợp lý, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, có chế độ nghỉ ngơi hợp lý, hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia… để phòng, chống bệnh tật.

Cách bảo vệ gan luôn khỏe mạnh

Tập thể dục, tăng cường sức khỏe, kiểm soát trọng lượng cơ thể.

Khám và kiểm tra định kỳ đặc biệt ở những người có yếu tố nguy cơ (nhiễm viêm gan siêu vi B, C, uống nhiều rượu bia, gia đình có người mắc bệnh gan, béo phì).

Chế độ dinh dưỡng phù hợp: ít béo, tránh dư thừa chất đạm, chất ngọt, không nên ăn quá nhiều thức ăn chế biến theo kiểu chiên rán, nướng cháy khét, sử dụng nhiều gia vị, hóa chất...

Ăn nhiều ngũ cốc, rau xanh, trái cây tươi có chứa chất xơ.

Tránh xa các chất kích thích có chứa nồng độ cồn cao, nhất là rượu bia. Rượu bia chính là nguyên nhân làm suy hại các chức năng gan.

Chủng ngừa viêm gan siêu vi B nếu không có chống chỉ định, chủng ngừa giúp tránh nguy cơ nhiễm bệnh 90% cho trẻ em và người lớn.

Theo Thanh Huyền (Tiền Phong)