Dấu chấm hết cho Wagner?

Cái chết được cho là của thủ lĩnh Yevgeny Prigozhin sẽ khiến công ty quân sự tư nhân Wagner như "rắn mất đầu" và đặt ra câu hỏi về tương lai của lực lượng này ở châu Phi và các nơi khác.

Theo hãng tin Reuters, chiếc máy bay tư nhân Embraer Legacy 600 rơi gần làng Kuzhenkino ở vùng Tver của Nga hôm 23-8, khi đang trên đường từ thủ đô Moscow đến TP St. Petersburg. 

Vụ tai nạn khiến toàn bộ 10 người trên máy bay thiệt mạng, gồm 7 hành khách và 3 thành viên phi hành đoàn. Cơ quan hàng không dân dụng Nga hôm 23-8 xác nhận người sáng lập Công ty quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin có mặt trên máy bay gặp nạn. 

Cùng với ông Prigozhin là dàn chỉ huy cấp cao của Wagner, trong đó đáng chú ý là 2 cái tên Dmitry Utkin và Valery Chekalov. Dmitry Utkin từng là người điều hành lực lượng đặc biệt của Nga và được cho đồng sáng lập tổ chức Wagner với ông Prigozhin. Trong khi đó, Valery Chekalov được phía Mỹ xem là phó chỉ huy Wagner. 

Những cái tên còn lại gồm Sergey Propustin, Evgeny Makaryan, Alexander Totmin và Nikolay Matuseev - đều được báo chí Nga xác định là người của Wagner.

Hãng thông tấn Nga RIA Novosti cho hay các mảnh vỡ máy bay nằm rải rác cách hiện trường 2 km. Vụ rơi máy bay xảy ra khoảng 2 tháng sau khi ông Prigozhin dẫn đầu cuộc binh biến bất thành ở Nga. 

Theo trang theo dõi chuyến bay FlightRadar24, máy bay Embraer Legacy 600 không có dấu hiệu trục trặc nào cho đến khi gặp sự cố hạ độ cao trong 30 giây cuối cùng. 

Nhận định về việc máy bay đột ngột lao xuống theo phương thẳng đứng, phóng viên kỳ cựu về khoa học và hàng không vũ trụ Miles O’Brien nói với đài CNN rằng nguyên nhân có thể là do một vụ nổ bên trong hoặc bên ngoài máy bay - có khả năng là chất nổ phát nổ trên máy bay hoặc nó bị trúng tên lửa.

Theo đài CNN, Điện Kremlin và Bộ Quốc phòng Nga hiện vẫn chưa bình luận về vụ tai nạn. Ủy ban Điều tra Liên bang Nga đã mở cuộc điều tra hình sự trong khi Cơ quan Hàng không Liên bang Nga (Rosaviation) cũng thành lập ban điều tra đặc biệt.

Ông Samuel Charap thuộc Tổ chức RAND (Mỹ) kết luận: "Đó là sự kết thúc của một Wagner mà chúng ta từng biết". 

Dù vậy, theo tạp chí Politico, các chuyên gia cảnh báo sắp tới, ngay cả chính quyền Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng phải đối mặt một tổ chức Wagner rất khác khi không còn ông Prigozhin. 

Ông Charap và 4 nhà quan sát Nga tại Mỹ nhận định Nga có thể sẽ để các binh sĩ Wagner "hoạt động độc lập" ở châu Phi dưới sự lãnh đạo của một nhân vật trầm lặng hơn. Trong khi đó, chuyên gia Eric Green bình luận "Nga sẽ khó phát huy ở châu Phi một cách hiệu quả như khi còn ông Prigozhin".

Các chuyên gia đồng quan điểm rằng câu hỏi lớn nhất với Moscow lúc này là làm gì với hơn 3.000 thành viên Wagner đang ở Belarus. Lực lượng này vừa tham gia huấn luyện đặc nhiệm Belarus gần biên giới Ba Lan.

Bộ Quốc phòng Nga có thể tiếp tục chiêu mộ một số binh sĩ Wagner vào quân đội chính quy và tiếp tục triển khai ở Ukraine hoặc các nơi khác.

Tuy vậy, ông Max Bergmann tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) lập luận sự thiếu thống nhất trong hàng ngũ quân đội Nga có thể làm phức tạp thêm chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine.

Theo Xuân Mai (Nld.com.vn)