Nhiều nhà khoa học tiếp tục lên tiếng bác giả thuyết virus SARS-CoV-2 rò rỉ từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán (Trung Quốc), đồng thời kêu gọi hợp tác điều tra nguồn gốc đại dịch.

Trong lá thư được đăng tải trên tuần san y khoa The Lancet hôm 06/07, hơn 10 nhà khoa học danh tiếng đã bày tỏ ủng hộ kêu gọi các các nước G7 mở rộng điều tra nguồn gốc virus SARS-CoV-2, đồng thời kêu gọi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhanh chóng tiếp tục một nghiên cứu với các chuyên gia và chính phủ Trung Quốc.

"Đã đến lúc giảm bớt các phát ngôn và tiếp tục nghiên cứu khoa học," các nhà khoa học nêu ý kiến. Nhiều nhà khoa học trong số này từng ký vào lá thứ đăng tải trên tuần san The Lancet hồi tháng 02/2020 "chỉ trích các thuyết âm mưu cho rằng Covid-19 không có nguồn gốc tự nhiên".

Những giả thuyết như vậy, đặc biệt là giả thuyết virus có thể rò rỉ từ một phòng thí nghiệm ở Trung Quốc, gần đây thu hút sự chú ý của dư luận. Ngày càng có nhiều nhà khoa học, và cả chính phủ Mỹ, lên tiếng kêu gọi điều tra sâu hơn về khả năng này.

Nhiều ý kiến cho rằng giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm đã bị phủ nhận quá nhanh, theo SCMP.

Tuy vậy, trong thư ngỏ mới nhất, các nhà khoa học khẳng định lại quan điểm ban đầu của họ rằng virus có nguồn gốc tự nhiên.

"Chúng tôi tin rằng các đầu mối từ những bằng chứng mới, đáng tin cậy và đã được xem xét cho thấy virus tiến hóa trong tự nhiên, trong khi khả năng virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm hiện vẫn chưa có bằng chứng khoa học xác thực ủng hộ nó trong các tuần san khoa học được bình xét," các nhà nghiên cứu viết trong thư.

"Các cáo buộc và phỏng đoán không có ích gì, bởi chúng không giúp tiếp cận thông tin và đánh giá khách quan... Việc tố cáo lẫn nhau cũng gây ảnh hưởng tới hợp tác quốc tế," lá thư nêu thêm.

Tuy vậy, các nhà khoa học cũng thừa nhận quan điểm của họ "không phải là dữ liệu hay kết luận," và một cuộc điều tra cần phải được định hướng bởi quá trình khoa học, bao gồm "duy trì đối thoại" và "đặt ra những câu hỏi mới".

"Quá thu thập các thông tin khoa học một cách cẩn trọng và minh bạch là hết sức quan trọng để hiểu virus đã lây lan như thế nào, và để phát triển chiến lược giảm thiểu tác động của Covid-19, dù nó xuất hiện trong tự nhiên hay lây lan ra cộng đồng theo con đường khác," các nhà nghiên cứu nêu ý kiến.

Lá thư được đăng tải trong bối cảnh vẫn còn nhiều câu hỏi về nỗ lực quốc tế nhằm điều tra nguồn gốc virus SARS-CoV-2, sau khi giai đoạn một, kéo dài bốn tuần và diễn ra tại Trung Quốc, của cuộc điều tra do WHO hậu thuẫn kết thúc hồi đầu năm.

Các chuyên gia tham gia cuộc điều tra của WHO tại Trung Quốc cho rằng rò rỉ từ phòng thí nghiệm - được cho là liên quan tới Viện Virus học Vũ Hán - là giả thuyết khó xảy ra nhất. Họ đề xuất tiếp tục nghiên cứu tại Trung Quốc và các khu vực khác.

Tuy vậy sau khi báo cáo của nhóm chuyên gia được công bố hồi tháng 03, tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus vẫn khẳng định mọi giả thuyết đều đang được xem xét, đồng thời kêu gọi đánh giá kỹ lưỡng hơn giả thuyết rò rỉ phòng thí nghiệm. Ông cũng lưu ý những vấn đề trong việc tiếp cận dữ liệu thô tại Trung Quốc và kêu gọi "chia sẻ dữ liệu kịp thời và toàn vẹn hơn".

Một nhóm các nhà khoa học hồi tháng 05 gửi thư tới tạp chí Science kêu gọi xem xét nghiêm túc cả hai giả thuyết virus có nguồn gốc tự nhiên và rò rỉ từ phòng thí nghiệm "cho tới khi chúng ta có đủ dữ liệu".

Cũng trong tháng 05, tổng thống Mỹ Joe Biden yêu cầu các cơ quan tình báo nước này đánh giá hai giả thuyết, báo cáo lại cho ông sau 90 ngày.

Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)