Chính quyền Mỹ khẳng định không theo đuổi mục tiêu sáp nhập Greenland, dù những tuyên bố gần đây liên quan đến hòn đảo chiến lược này vẫn khiến Đan Mạch và châu Âu lo ngại.

Phát biểu ngày 23/12 theo giờ địa phương, Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry, trong vai trò đặc phái viên mới được bổ nhiệm, nhấn mạnh Mỹ không có ý định “chinh phục hay tiếp quản” bất kỳ quốc gia nào. Theo ông, mục tiêu của Washington là lắng nghe nguyện vọng của cư dân Greenland nhằm tìm ra hướng đi phù hợp nhất cho hòn đảo có vị trí địa chiến lược quan trọng này.

Tuy vậy, những phát biểu trước đó của ông Trump từng khiến dư luận quốc tế không khỏi quan ngại. Tổng thống Mỹ nhiều lần cho rằng Greenland cần nằm dưới sự kiểm soát của Washington vì lý do an ninh quốc gia, thậm chí từng không loại trừ khả năng sử dụng sức mạnh quân sự. Ông cũng từng tuyên bố đặc phái viên mới sẽ “dẫn dắt nỗ lực” đưa Greenland trở thành một phần lãnh thổ Mỹ.

25-1766637131-my-bac-bo-y-dinh-thon-tinh-greenland-keu-goi-doi-thoai-voi-nguoi-dan-dao.jpg
Đặc phái viên phụ trách Greenland, Thống đốc bang Louisiana Jeff Landry. Ảnh: Reuters.

Trong cuộc trao đổi trên chương trình The Will Cain Show của Fox News, ông Landry khẳng định điều cốt lõi là phải nói chuyện trực tiếp với người dân Greenland, tìm hiểu những mong muốn, cơ hội họ đang thiếu và lý do khiến họ chưa nhận được sự bảo vệ tương xứng.

Việc ông Trump bổ nhiệm ông Landry đã lập tức làm dấy lên phản ứng tại Đan Mạch. Ngoại trưởng Đan Mạch cho biết sẽ triệu Đại sứ Mỹ để yêu cầu làm rõ lập trường của Washington. Trước đó một ngày, Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen và Thủ hiến Greenland Jens-Frederik Nielsen đã ra tuyên bố chung, tái khẳng định chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ là nguyên tắc bất khả xâm phạm theo luật pháp quốc tế, không thể bị phủ nhận với bất kỳ lý do nào, kể cả an ninh.

Trong giai đoạn chuyển giao quyền lực và những tháng đầu của nhiệm kỳ hai, ông Trump liên tục đề cập tới việc đưa Greenland dưới quyền tài phán của Mỹ. Tháng 3, Phó tổng thống JD Vance từng tới thăm một căn cứ quân sự hẻo lánh của Mỹ tại đây và chỉ trích Đan Mạch chưa đầu tư đầy đủ cho an ninh khu vực.

25-1766637132-my-bac-bo-y-dinh-thon-tinh-greenland-keu-goi-doi-thoai-voi-nguoi-dan-dao.jpg
Chuyến thăm Greenland của Phó tổng thống Mỹ JD Vance từng khiến người dân tại đây lo lắng về khả năng bị Mỹ sáp nhập. Ảnh: Reuters.

Theo một số nguồn tin từ Copenhagen, phía Đan Mạch không được báo trước về việc bổ nhiệm ông Landry. Một trợ lý Quốc hội Mỹ cũng cho biết chính quyền hiện chưa cung cấp thông tin chi tiết về quyết định này cho Quốc hội.

Tại Washington, Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen, thành viên Dân chủ cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, đã bày tỏ lo ngại về việc gây căng thẳng với các đồng minh trong bối cảnh thế giới nhiều biến động. Bà nhấn mạnh chủ quyền của Greenland không phải vấn đề có thể đem ra tranh luận và Đan Mạch vẫn là một đồng minh NATO quan trọng, luôn sát cánh cùng Mỹ.

QT (SHTT)