Mỹ thêm điều khoản mới trong thỏa thuận khoáng sản với Ukraine: Hé lộ điều ông Zelensky không chấp nhận

Một phiên bản trước đó của thỏa thuận, mà Ukraine đã đồng ý về nguyên tắc trước khi Tổng thống Zelensky đến thăm Nhà Trắng vào tháng trước, có các điều khoản có vẻ thuận lợi hơn cho Ukraine.

Thỏa thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine thay đổi

Theo Reuters (29/3), Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine sẽ không chấp nhận bất kỳ thỏa thuận về quyền khai thác khoáng sản nào đe dọa đến sự hội nhập của nước này với Liên minh châu ÂU EU.

Đồng thời, ông cũng nói rằng còn quá sớm để đưa ra đánh giá về thỏa thuận khoáng sản mở rộng đáng kể do Washington đề xuất.

Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết thêm rằng, văn bản mới này "hoàn toàn khác" so với một thỏa thuận khung trước đó mà ông đã định ký với Tổng thống Mỹ Donald Trump trước khi cuộc đàm phán song phương trở nên căng thẳng vào tháng trước.

"Khung đã thay đổi. Chúng tôi sẽ nghiên cứu khung này rồi sau đó mới có thể nói chuyện", Tổng thống Zelensky phát biểu tại một cuộc họp báo ở Kiev.

Theo bản tóm tắt mà Reuters đã xem, đề xuất mới nhất của Mỹ yêu cầu Kiev phải gửi cho Washington toàn bộ lợi nhuận từ một quỹ kiểm soát tài nguyên của Ukraine cho đến khi Ukraine hoàn trả toàn bộ viện trợ thời chiến của Mỹ, cộng với lãi suất.

Tuy nhên, Tổng thống Zelensky nói rằng, Kiev cũng sẽ không công nhận hàng tỷ USD viện trợ trước đây của Mỹ là các khoản vay.

Phó Thủ tướng Yulia Svyrydenko nói với các nhà lập pháp rằng, Kiev sẽ chỉ đưa ra lập trường về dự thảo mới sau khi đạt được sự đồng thuận. Bà cho biết, cho đến lúc đó, thảo luận công khai sẽ chỉ có hại.

Một nguồn tin khác của Ukraine cho biết toàn bộ tài liệu do Mỹ đề xuất có rất nhiều chi tiết.

Hé lộ điểm mới trong thỏa thuận khoáng sản Mỹ-Ukraine

Reuters dẫn ba nguồn tin thân cân cho biết, các cuộc đàm phán đang diễn ra cho thấy Washington đã sửa đổi các đề xuất vốn có. Bản dự thảo mới nhất không đưa ra bất kỳ đảm bảo an ninh nào cho tương lai cho Ukraine và yêu cầu nước này đóng góp vào một quỹ đầu tư chung toàn bộ thu nhập từ việc sử dụng tài nguyên thiên nhiên do các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân quản lý.

Theo bản tóm tắt, thỏa thuận quy định rằng Washington được trao quyền ưu tiên mua các nguồn tài nguyên đã khai thác và thu hồi toàn bộ số tiền đã trao cho Ukraine kể từ năm 2022, cộng với lãi suất 4%/năm, trước khi Ukraine bắt đầu được tiếp cận với lợi nhuận của quỹ.

Theo dữ liệu của Bộ tài chính Ukraine, doanh thu ngân sách năm 2024 của Ukraine bao gồm 1,2 tỷ USD tiền thuê đất để sử dụng tài nguyên dưới lòng đất, 1,8 tỷ USD tiền cổ tức và các khoản thanh toán khác từ cổ phần nhà nước trong các công ty nhà nước và 19,4 tỷ USD từ lợi nhuận tại các công ty nhà nước.

Quỹ đầu tư chung sẽ do Tổng công ty Tài chính Phát triển Quốc tế Mỹ quản lý và có một hội đồng gồm năm người, ba người do Mỹ bổ nhiệm và hai người do Ukraine bổ nhiệm. Quỹ sẽ được chuyển đổi thành ngoại tệ và chuyển ra nước ngoài.

Một phiên bản trước đó của thỏa thuận, mà Ukraine đã đồng ý về nguyên tắc trước khi Tổng thống Zelensky đến thăm Nhà Trắng vào tháng trước, có các điều khoản có vẻ thuận lợi hơn cho Ukraine. 

Nó đề xuất một quỹ đầu tư chung với Ukraine đóng góp 50% số tiền thu được từ lợi nhuận trong tương lai của các nguồn tài nguyên thiên nhiên do nhà nước sở hữu.

Kiev cho biết phiên bản trước chỉ là thỏa thuận khung tạo cơ sở cho một thỏa thuận chi tiết hơn sẽ phải được thống nhất sau.

Chuyến thăm của Tổng thống Zelensky vào ngày 28/2 kết thúc bằng việc Tổng thống Trump chỉ trích ông tại Phòng Bầu dục, sau đó là nhiều ngày Washington ngừng mọi hỗ trợ tình báo và viện trợ quân sự cho Ukraine.

Kể từ đó, ông Zelensky đã hành động rất thận trọng, nhiều lần cảm ơn Mỹ vì đã hỗ trợ.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent đã dẫn đầu các cuộc đàm phán về thỏa thuận khoáng sản. Trong một cuộc phỏng vấn với Fox News đầu tuần này, ông cho biết Mỹ đã "chuyển một tài liệu hoàn chỉnh cho quan hệ đối tác kinh tế" và Washington hy vọng "thậm chí có thể nhận được chữ ký vào tuần tới".

Theo An An (nguoiduatin.vn)