Hội đồng chính phủ Nhật Bản vừa công bố báo cáo mới nhất về kịch bản động đất tại khu vực đô thị Tokyo, mang đến cái nhìn vừa thận trọng vừa khích lệ về khả năng ứng phó thiên tai của quốc gia này.

Theo đánh giá, có tới 70% khả năng một trận động đất mạnh khoảng 7 độ sẽ xảy ra trực tiếp dưới lòng thủ đô trong vòng 30 năm tới. Dù con số thiệt hại dự báo vẫn rất lớn, nhưng những nỗ lực cải thiện hạ tầng trong thập kỷ qua đã giúp giảm đáng kể quy mô thảm họa so với các ước tính trước đây.

Theo kịch bản giả định một trận động đất 7,3 độ xảy ra tại trung tâm phía nam Tokyo, nơi tập trung hạ tầng trọng yếu, số người thiệt mạng tối đa được dự báo là 18.000 người. Con số này đã giảm khoảng 5.000 người so với dự báo năm 2013.

20-1766200300-nhat-ban-du-bao-tham-hoa-kinh-hoang-o-tokyo-18000-co-the-se-thiet-mang-hon-400000-ngoi-nha-bi-pha-huy.jpg
Ảnh minh họa

Đáng chú ý, khoảng 2/3 số ca tử vong được cho là do hỏa hoạn thay vì sập nhà trực tiếp. Nguyên nhân chính của sự sụt giảm thương vong này đến từ việc gia tăng các công trình chống động đất và triển khai hiệu quả biện pháp phòng cháy tại các khu dân cư đông đúc vốn nhiều nhà gỗ.

Về mặt vật chất, số lượng tòa nhà bị sập hoặc cháy rụi ước tính khoảng 402.000 công trình, giảm mạnh 210.000 căn so với tính toán trước đó. Thiệt hại kinh tế trong kịch bản xấu nhất rơi vào khoảng 82,6 nghìn tỷ yen (tương đương 13,8 triệu tỷ đồng), có thể giảm khoảng 13 nghìn tỷ yen nếu có sự chuẩn bị tốt hơn của các nhà máy và hệ thống sản xuất.

Chính phủ Nhật Bản xây dựng kịch bản tồi tệ nhất dựa trên giả định động đất xảy ra vào một buổi tối mùa đông với sức gió mạnh 28,8 km/giờ. Trong bối cảnh đó, riêng Tokyo dự kiến có 8.000 người thiệt mạng, chiếm hơn 40% tổng số ca tử vong trên toàn khu vực. Một vấn đề nan giải khác là tình trạng kẹt lại của người dân: nếu động đất xảy ra vào buổi trưa ngày làm việc, khoảng 8,4 triệu người tại Tokyo và các tỉnh lân cận sẽ không thể trở về nhà, cùng với gần 900.000 người khác, bao gồm du khách quốc tế, bị mắc kẹt.

Báo cáo cũng lần đầu cảnh báo về "thảm họa sau thảm họa". Ước tính có từ 16.000 đến 41.000 người có thể tử vong do điều kiện sống khắc nghiệt tại các khu trú ẩn sau khi 4,8 triệu người phải sơ tán. Ngoài ra, hội đồng cũng lưu ý về kịch bản động đất 8 độ dọc rãnh Sagami; dù xác suất thấp nhưng nguy cơ sóng thần có thể gây ra thương vong lên tới 23.000 người.

Trước những dự báo này, Chính phủ Nhật Bản khẳng định sẽ không chủ quan. Các kế hoạch phòng chống thiên tai đối với khu vực nội đô Tokyo sẽ sớm được cập nhật.

Đặc biệt, một cơ quan quản lý thảm họa mới dự kiến thành lập trong năm tài khóa 2026 sẽ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì các chức năng cốt lõi của chính phủ và giảm thiểu tối đa thiệt hại khi kịch bản tồi tệ nhất xảy ra.

PV (SHTT)