Ô nhiễm không khí tại miền Bắc được dự báo tăng mạnh trong những ngày tới, Bộ NN&MT gửi công văn khẩn yêu cầu 7 địa phương triển khai biện pháp cấp bách. Nguy cơ bụi mịn PM2.5 vượt ngưỡng 150 đang đặt sức khỏe hàng triệu người dân vào tình trạng đáng lo ngại.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (BNN&MT) vừa gửi văn bản khẩn tới lãnh đạo Hà Nội, Hải Phòng, Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên và Ninh Bình, yêu cầu triển khai ngay các biện pháp cấp bách ứng phó ô nhiễm không khí đang ở mức báo động. Các dự báo từ hệ thống giám sát môi trường quốc gia và khí tượng thủy văn cho thấy, từ cuối tháng 11 đến đầu tháng 12, miền Bắc có thể xuất hiện nghịch nhiệt, lặng gió và sương mù kéo dài khiến bụi mịn PM2.5 tích tụ mạnh, làm chỉ số AQI có nguy cơ vượt ngưỡng 150, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.

Cơ quan chuyên môn cho biết nhiều nguồn phát thải đang cùng lúc gây áp lực lên chất lượng không khí. Giao thông với lượng xe lớn, đặc biệt các phương tiện cũ không đạt chuẩn khí thải, tiếp tục là nguyên nhân chính. Bên cạnh đó là bụi từ hoạt động xây dựng, thi công không che chắn, vận chuyển vật liệu làm rơi vãi; cùng tình trạng đốt rơm rạ, đốt rác thải sinh hoạt diễn ra trong thời điểm thời tiết bất lợi.

Để giảm ô nhiễm trong ngắn hạn, Bộ NN&MT yêu cầu các địa phương tăng tần suất quét, rửa đường tại các tuyến phố chính; tạm dừng công trình xây dựng gây phát tán bụi; kiểm soát chặt việc vận chuyển vật liệu xây dựng; đồng thời tăng cường kiểm tra các cơ sở công nghiệp, làng nghề có nguy cơ phát thải lớn. Cơ quan chức năng cần công bố thường xuyên chất lượng không khí, đưa ra khuyến cáo cụ thể, đặc biệt với người già, trẻ em và người mắc bệnh nền về hô hấp, tim mạch.

Từ cuối tháng 11 đến đầu tháng 12, miền Bắc có thể xuất hiện nghịch nhiệt, lặng gió và sương mù kéo dài khiến bụi mịn PM2.5 tích tụ mạnh, làm chỉ số AQI có nguy cơ vượt ngưỡng 150. 

Các chuyên gia y tế cảnh báo bụi mịn PM2.5 có khả năng xâm nhập sâu vào phổi, đi vào máu, làm tăng nguy cơ mắc viêm phổi, bệnh phổi mạn tính, tim mạch và đột quỵ. Với phụ nữ mang thai, tiếp xúc lâu dài với không khí ô nhiễm có thể dẫn đến sinh non hoặc trẻ sơ sinh nhẹ cân. Ô nhiễm không khí cũng gây thiệt hại kinh tế đáng kể khi làm tăng chi phí điều trị bệnh, giảm năng suất lao động và ảnh hưởng đến môi trường sống đô thị.

Người dân được khuyến nghị theo dõi chỉ số AQI hằng ngày, hạn chế ra ngoài vào thời điểm ô nhiễm cao, đeo khẩu trang đạt chuẩn lọc bụi mịn và hạn chế các hoạt động phát thải như đốt rác, đốt rơm rạ. Với các hộ gia đình có người già, trẻ nhỏ hoặc người mắc bệnh nền, việc sử dụng máy lọc không khí trong nhà được khuyến cáo để giảm nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe.

Theo các nghiên cứu những năm gần đây, nồng độ PM2.5 tại nhiều đô thị lớn trên cả nước vẫn vượt khuyến nghị của WHO. Dù các địa phương đang đẩy mạnh kiểm soát khí thải, áp dụng công nghệ sạch và mở rộng mảng xanh đô thị, các đợt ô nhiễm theo mùa như hiện nay vẫn là thách thức lớn, đòi hỏi phối hợp đồng bộ giữa cơ quan chức năng và người dân.

Theo Nguyễn Trang (SHTT)