Sử dụng wifi công cộng tiềm ẩn nhiều rủi ro về bảo mật và an toàn thông tin cá nhân, người dùng có nguy cơ mất tiền khi thực hiện giao dịch trực tuyến.

Những năm gần đây, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt tăng mạnh. Đặc biệt trong thời điểm cuối năm, nhu cầu giao dịch, mua bán tăng nên việc thanh toán trực tuyến cũng nhiều hơn. Tuy nhiên đây cũng là khe hở bị các đối tượng xấu lợi dụng để thực hiện các hành vi như thu thập thông tin cá nhân, lừa đảo chiếm đoạt tài khoản với những thủ đoạn tinh vi.

Mất tiền trong tài khoản khi dùng wifi công cộng

Và một trong những thủ đoạn mà người dân cần chú ý trong thanh toán trực tuyến dịp cuối năm đó chính là thu thập thông tin dữ liệu cá nhân và chiếm đoạt tài sản thông qua wifi công cộng như ở quán cà phê, sân bay...

Hầu hết các địa điểm công cộng giờ đây đều có wifi miễn phí. Ảnh minh hoạ.

Mới đây, thông tin về một trường hợp ở quận Đống Đa, Hà Nội bị chiếm đoạt tài sản sau khi sử dụng mạng wifi công cộng tại một tiệm cà phê để truy cập vào website bán hàng trực tuyến đã khiến không ít người hoang mang.

Chị L., ở Hoàng Mai cho biết trên VOV, trong một lần cùng bạn bè ngồi chơi ở quán cafe chị có sử dụng wifi công cộng tại đó theo mật khẩu quán cung cấp miễn phí. Sau đó, chị sử dụng chính mạng wifi này để thanh toán một đơn hàng trực tuyến. Tuy nhiên, sau khi tài khoản báo trừ tiền giá trị món hàng thì tiếp tục có thông báo trừ tiền tài khoản trong khi chị đã ngừng giao dịch mua hàng.

Ngay lập tức, chị L. đã gọi điện cho ngân hàng để khóa tài khoản, sau đó tìm cách sao kê. Dù đã thông báo với ngân hàng về tình huống mình gặp phải song chị L. vẫn bị mất tiền do phía ngân hàng xác nhận lệnh chuyển tiền đúng mật khẩu và khớp OTP.

Dù chưa biết việc bị trừ tiền liên tiếp trong tài khoản của chị L. xuất phát từ "lỗ hổng" nào, song nhiều người đặt ra nghi vấn về việc thông tin người dùng bị đánh cắp trong quá trình sử dụng wifi miễn phí.

Đánh cắp dữ liệu thông tin cá nhân

Thực tế, nguy cơ về lộ/lọt, đánh cắp thông tin cá nhân từ hệ thống wifi công cộng/miễn phí không còn quá xa lạ và đã được cơ quan chức năng cảnh báo nhiều lần.

Thanh toán trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến. Ảnh minh hoạ.

Liên quan đến vấn đề này, ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc kỹ thuật Công ty Công nghệ An ninh mạng Quốc gia Việt Nam nhận định: "Trong tình huống này rất có thể là người dùng đã kết nối vào mạng wifi công cộng, bảo mật yếu cho nên đã bị hacker kiểm soát và đã dẫn người sử dụng thay vì truy cập vào website mua hàng thật thì đã bị chuyển hướng sang website giả mạo. Từ đó hacker thu thập được thông tin về tài khoản cũng như mật khẩu của người dùng và thực hiện cái thao tác chuyển tiền đối với ngân hàng và lấy được tiền của nạn nhân".

Ngoài ra, khi kết nối wifi công cộng thì thiết bị thông minh của người dân cũng có thể tiếp xúc với các thiết bị bị nhiễm virus hay phần mềm độc hại. Từ đó, kẻ xấu có thể lợi dụng để chiếm quyền điều khiển điện thoại để thực hiện những mục địch xấu, trong đó có việc chiếm đoạt tiền khi thực hiện các giao dịch ngân hàng trực tuyến. Do vậy người dân cần hết sức cẩn trọng. Nếu trong máy tính hay điện thoại có nhiều dữ liệu quan trọng thì chúng ta nên hạn chế hay tốt nhất là không nên sử dụng wifi công cộng.

Bên cạnh đó, người dùng không nên truy cập wifi công cộng để cài đặt các ứng dụng trên điện thoại. Người dùng cũng cần gỡ bỏ ngay những ứng dụng được cài đặt từ các nguồn không chính thống hay cài đặt qua wifi công cộng. Vì rất có thể trong quá trình cài đặt các ứng dụng này, kẻ xấu đã dẫn dụ người dùng điện thoại cho phép thực hiện quyền truy cập vào các nguồn dữ liệu để từ đó thực hiện hành vi trục lợi.

Các chuyên gia an ninh mạng cũng đưa ra khuyến cáo, trường hợp đã lỡ sử dụng mạng wifi công cộng để thực hiện các giao dịch quan trọng thì nên thực hiện đổi ngay các mật khẩu liên quan đến những giao dịch vừa thực hiện. Bởi rất có thể những thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng đã rơi vào tay của hacker. Việc đổi mật khẩu này sẽ giúp người dùng lấy lại được quyền kiểm soát cái tài khoản của mình.

Ngoài ra, trong thanh thoán trực tuyến cuối năm, người dùng cũng cần lưu ý trước 1 thủ đoạn khác đó là giả mạo biên lai chuyển khoản thành công.

Báo cáo về tình trạng lừa đảo trực tuyến tại Việt Nam năm 2023 do Liên minh Chống lừa đảo toàn cầu (GASA) và dự án xã hội Chống lừa đảo (Việt Nam) vừa công bố cho thấy, trong 12 tháng qua, trung bình mỗi người Việt tham gia khảo sát phải đối mặt với 0,8 vụ lừa đảo. Thiệt hại tài chính do các vụ lừa đảo gây ra là rất lớn khi có 29% người tham gia cho biết họ đã phải gánh chịu thiệt hại về tiền bạc. Trung bình, số tiền thiệt hại của mỗi nạn nhân là khoảng 17,7 triệu đồng (tương đương 734 USD).

Cũng theo báo cáo, 70% người Việt Nam phải đối mặt với các trò lừa đảo ít nhất 1 lần mỗi tháng. Tuy vậy, 55% người Việt được hỏi “rất tự tin” về việc họ có thể nhận diện được các vụ lừa đảo. 14% cho biết họ “hoàn toàn không tự tin” trước những vụ lừa đảo nhan nhản như hiện nay.

Theo Hạ Vũ (Phụ nữ số)