Mỹ sắp kết án thanh niên bẻ trộm ngón tay tượng chiến binh đất nung Trung Quốc

Michael Rohana thừa nhận đã đột nhập vào một triển lãm kín ở thành phố Philadelphia, bang Pennsylvania (Mỹ) hồi năm 2017 và bẻ trộm ngón tay của tượng chiến binh đất nung.

Sau khi Rohana nhận tội, công tố viên liêng bang Mỹ xem xét truy tố trọng tội đối với người đàn ông 30 tuổi, khiến anh đối mặt với mức án hàng chục năm trong tù. Hồi năm 2019, bồi thẩm đoàn đã không thể đưa ra phán quyết, nhưng vụ việc được cho là sẽ sớm khép lại trong thời gian tới.

Rohana tuần này đồng ý thỏa thuận nhận tội với tội danh buôn lậu tài nguyên khảo cổ. Anh chỉ bị truy tố tội nhẹ, với khung hình phạt tối đa một năm tù kèm theo tiền phạt 10.000 USD. Anh sẽ bị kết án vào tháng 08 tới.

Rohana bẻ trộm ngón tay của tượng chiến binh đất nung đặt tại Viện Franklin, một bảo tàng tại thành phố Philadephia chuyên trưng bày các hiện vật khoa học và công nghệ.

Cuối năm 2017, Viện Franklin tổ chức triển lãm trưng bày 10 tượng chiến binh đất nung nổi tiếng của Trung Quốc. Triển lãm cho phép người xem tái tạo trên máy tính vũ khí của các chiến binh bằng công nghệ AI.

Hôm 21/12/2017, Rohana cùng một nhóm bạn tới bảo tàng để tham dự sự kiện "khoa học sau giờ" dành cho người từ 21 tuổi trở lên, theo hồ sơ tòa án. Khoảng 21 giờ, anh này lẻn vào khu vực trưng bày tượng đất nung, lúc đó đã đóng cửa.

Trong bóng tối, Rohana dùng đèn flash của điện thoại soi các bức tượng. Có lúc, anh đặt tay lên một bức tượng để chụp ảnh selfie.

Vài tuần sau khi sự việc xảy ra, quan chức viện bảo tàng phát hiện ngón tay của một tượng đất nung đã bị bẻ trộm. Đặc vụ FBI tới nhà riêng của Rohana ở bang Delaware, và anh ta thừa nhận tội trạng, đồng thời để đặc vụ thu hồi ngón tay của tượng đất nung.

"Tôi không hiểu vì sao tôi bẻ ngón tay. Không phải tự nhiên điều đó xảy ra, nhưng tôi chưa từng nghĩ 'Mình nên bẻ nó mang đi'," Rohana thừa nhận trước tòa hồi năm 2019.

Hành vi của Rohana khiến dư luận Trung Quốc phẫn nộ. Năm 2018, quan chức Trung tâm Quảng bá Di sản Văn hoa Sơn Tây, đơn vị tổ chức các cuộc triển lãm tượng chiến binh đất nung bên ngoài Trung Quốc, đề nghị xử nghiêm Rohana. Hội đồng thành phố Philadelphia đã xin lỗi Trung Quốc, thừa nhận bức tượng bị bẻ ngón tay là "vô giá".

Để có thể kết tội Rohana với tội danh nặng, bồi thẩm đoàn cần phải nhất trí rằng ngón tay tượng đất nung bị anh ta lấy trộm trị giá hơn 5.000 USD. Các quan chức bảo tàng xác nhận với FBI rằng tượng đất nung bị hư hại có giá khoảng 4,5 triệu USD, trong khi chuyên gia cho cơ quan công tố mới tới tòa đánh giá ngón tay của tượng có giá 150.000 USD, theo Artnet News.

Tuy vậy, chuyên gia nghệ thuật Lark Mason được phía bị cáo mời tới tòa cho rằng ngón tay chỉ có giá 1.000 USD, là chi phí gắn nó vào bức tượng. Trả lời phỏng vấn của New York Times, Mason cho rằng không giống như tranh của Picasso, rất khó định giá tượng đất nung vì chúng chưa từng được bán cho công chúng.

Bên cạnh đó, không như tượng đồng hay tượng sứ được thiết kế chịu được hư hại và có thể trưng bày trước công chúng, tượng đất nung được sản xuất để chôn cùng Tần Thủy Hoàng, và rất dễ hư hại do chất liệu. Mason cũng lưu ý rằng ngón tay bị Rohana bẻ trộm từng rơi ra và sau đó được gắn lại.

Thỏa thuận nhận tội mà Rohana đồng ý cho rằng ngón tay của tượng đất nung trị giá chưa tới 500 USD, đồng nghĩa với việc hành vi của Rohana chỉ là tội nhẹ, không phải trọng tội như ban đầu, theo công tố viên.

"Đó không phải là điều có thể xảy ra ở một bảo tàng đô thị," Mason nói.

Viện Franklin cho rằng Rohana "đã tự ý trèo qua rào chắn để tiến vào khu vực triển lãm đã đóng cửa, đồng thời bẻ gãy ngón tay của một cổ vật 2.000 năm tuổi". Bảo tàng sau đó đã xem xét và cập nhật các biện pháp an ninh để đảm bảo "phù hợp với các tiêu chuẩn của ngành".

Linh Giang (SHTT)