Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị triển khai vaccine ngừa sốt rét đầu tiên trên diện rộng, trong một động thái giới chuyên gia hy vọng sẽ cứu sống hàng chục ngàn trẻ em mỗi năm ở châu Phi.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus ca ngơi "một ngày lịch sử", đồng thời cho biết vaccine RTS,S sau khi thử nghiệm thành công tại ba nước châu Phi nên được sản xuất rộng rãi hơn.
"Tôi khởi đầu sự nghiệp là một nhà nghiên cứu sốt rét, tôi đã mong chờ ngày chúng ta có một loại vaccine hiệu quả chống lại căn bện cổ xưa và khủng khiếp này. Hôm nay chính là ngày đó, một ngày lịch sử. Hôm nay WHO khuyến nghị sử dụng rộng rãi vaccine ngừa sốt rét đầu tiên trên thế giới," ông Tedros nói trong buổi họp báo ở Geneva.
Vaccine RTS,S, hay còn gọi là Mosquirix, được phát triển bởi công ty dược GlaxoSmithKline (GSK) (Anh). Vaccine đã được tiêm cho hơn 800.000 trẻ em ở Ghana, Malawi và Kenya từ khi chương trình thử nghiệm bắt đầu vào năm 2019.
Vaccine trước đó đã trải qua các cuộc thử nghiệm lâm sàng kéo dài bốn năm, với hiệu quả chống sốt rét ghi nhận được là 39%, và hiệu quả chống sốt rét nặng đạt 29% đối với trẻ em ở châu Phi.
Tuy vậy, trong tháng 08 vừa qua, nghiên cứu của Trường Dược Vệ sinh và Nhiệt đới London (LSHTM) cho thấy trẻ em khi được tiêm vaccine RTS,S và dùng thuốc chống sốt rét sẽ giảm khả năng nhập viện hoặc tử vong tới 70%.
"Sử dụng loại vaccine này bên cạnh các loại thuốc ngừa sốt rét có thể cứu sống hàng chục ngàn trẻ em mỗi năm," ông Tedros nói.
"Vaccine an toàn, giảm rõ rệt khả năng mắc bệnh sốt rét nặng và rất hiệu quả về chi phí," tổng giám đốc WHO nói thêm.
"Sốt rét đã tồn tại cùng chúng ta hàng ngàn năm, giấc mơ về một loại vaccine ngừa sốt rét đã có từ lâu nhưng tới nay vẫn chưa thể đạt được. Hôm nay, vaccine ngừa sốt rét RTS,S, sau khi trải qua 30 năm nghiên cứu phát triển, sẽ thay đổi lịch sử ngành y tế," ông Tedros cho biết.
Giới chuyên gia gần đây lo ngại tiến bộ hàng thập kỷ qua trong nỗ lực đẩy lùi sốt rét đã chững lại, sau khi các nước như Eritrea và Sudan ghi nhận số ca nhiễm tăng cao trong những năm gần đây. Năm 2019, thế giới ghi nhận 409.000 người chết vì sốt rét, trong đó chủ yếu ở châu Phi. Hơn 270.000 ca tử vong là trẻ em dưới năm tuổi.
Tuy vậy, giới chuyên gia hy vọng khuyến nghị của WHO sẽ khiến các hãng dược nỗ lực hơn trong cuộc đua phát triển vaccine ngừa sốt rét hiệu quả, điều mà các nhà khoa học đã theo đuổi trong gần một thế kỷ.
Hồi đầu năm, các nhà khoa học ở Viện Jenner thuộc Đại học Oxford thông báo vaccine do họ phát triển đạt hiệu quả 77% trong vòng 12 tháng thử nghiệm với 450 trẻ em ở Burkina Faso. Đây là loại vaccine đầu tiên vượt qua mục tiêu hiệu quả 75% của WHO.
Vaccine này sẽ tiếp tục được thử nghiệm quy mô lớn hơn tại bốn nước với 4.800 trẻ em.
Hồ Anh (Nguoiduatin.vn)
