-
Nam hành khách đòi hỏi vô lý, chửi bới, giật vô lăng tài xế taxi gây bức xúc: MBS bất ngờ lên tiếng
-
Khuyến khích cán bộ, công chức nghỉ theo Nghị định 178 kết thúc trước ngày 31/8
-
Phát hiện người đàn ông tử vong ven đường ở Thanh Hóa
-
Giết 11 người chồng trong hơn 20 năm để chiếm tài sản ở Iran
-
Bộ Quốc phòng nêu lý do quy định chỉ số BMI 18-29.9 khi tuyển công dân nhập ngũ
-
“Út Ngáo” tái xuất cùng dàn chiến mã quanh hồ Hoàn Kiếm: Đã trưởng thành thấy rõ!
-
Giá xe Vision mới nhất giảm kỷ lục, rẻ chưa từng có, thấp nhất từ trước tới nay
-
Áp thấp nhiệt đới có khả năng mạnh thành bão?
-
Ông Nguyễn Mạnh Cường nhận quyết định phê chuẩn làm Phó Chủ tịch UBND TP HCM
-
Clip người đàn ông bước xuống xe buýt, cầm dao chĩa thẳng vào tài xế ô tô
-
Hàng loạt xe sang Mercedes-Benz bị nứt ốp gỗ nội thất, hãng từ chối bảo hành
-
Từ lệnh cấm xe máy xăng đến đô thị không khói: Bài học của Thâm Quyến
-
Trên tay mẫu tablet 11.5 inch có pin trâu 10 tiếng, giá 6,6 triệu đồng
-
Người dùng iPhone cần làm ngay điều này nếu không muốn bị chiếm quyền điều khiển thiết bị
-
Sau cuộc điện thoại với vợ, nam tài xế bất ngờ trúng độc đắc: Ngỡ ngàng tổng giải thưởng
-
Bộ Công an cảnh báo hàng chục triệu người đang dùng ứng dụng VNeID
-
Khó khăn dạy 2 buổi/ngày, chi phí giáo dục sẽ tăng?
-
5 thực phẩm màu tím là “vua chống oxy hóa”, giảm cân, phòng ung thư nhưng nhiều người không biết
-
Tổng thống Trump công bố thời gian và địa điểm gặp Tổng thống Putin
-
Quảng Ninh: Người đàn ông ngừng tim ngay trước cửa phòng lọc máu, hành động của bác sĩ khiến cả phòng lặng đi
Kinh tế
09/11/2018 14:29Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam 58,7 tỷ USD: Tham vọng, chưa thấy lợi?

Đây là dự án lớn, tạo bộ mặt mới cho đường sắt tương lai, hỗ trợ cho tuyến đường sắt Bắc - Nam hiện hữu đã có tuổi đời hơn 100 năm được đánh giá là già nua và yếu kém. Tuy nhiên, nhiều vấn đề còn chưa có cơ sở thật vững chắc, đặc biệt, số tiền 58,7 tỷ USD cho dự án đầy tham vọng này chưa biết lấy từ đâu.
Tiền ở đâu?
Theo Bộ GTVT, trên cơ sở các nghiên cứu trước đây về đường sắt cao tốc Bắc - Nam, Thủ tướng chỉ đạo bộ rà soát, cập nhật để hoàn thiện Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, để báo cáo Thủ tướng trình Quốc hội xem xét thông qua chủ trương đầu tư vào năm 2019. Bộ GTVT tính toán, dự kiến tổng vốn đầu tư dự án này khoảng 58,7 tỷ USD và cần 5-7 nhiệm kỳ mới làm xong. Đây là số vốn rất lớn, chiếm gần 1/4 GDP của Việt Nam hiện nay. Nhiều chuyên gia cũng lo ngại dự án này sẽ đẩy nợ công Việt Nam vượt trần, nhất là khi tính đến hết năm 2015, nợ công của Việt Nam đã vượt hơn 118 tỷ USD (bằng 61% GDP). Do đó, tiền đâu cho dự án tham vọng này vẫn là rào cản lớn nhất, trong khi hiệu quả dự án chữa rõ ràng.
Liên danh Tư vấn Tedi-Tricc-Tedisouth (được giao nghiên cứu dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam) đề xuất thực hiện dự án theo hình thức hợp tác công - tư (PPP). Trong đó, vốn nhà nước (gồm vốn ngân sách và vốn vay ODA) sẽ sử dụng vào giải phóng mặt bằng, công trình tuyến (hệ thống cầu đường, đường ray), thông tin tín hiệu, trang thiết bị phục vụ chạy tàu... Vốn tư nhân sẽ sử dụng vào đầu tư nhà ga, depot (khu kỹ thuật, bảo dưỡng tàu). Để thu hút vốn tư nhân, ngoài trao quyền khai thác để thu hồi vốn, doanh nghiệp còn có thể sử dụng quỹ đất tiềm năng.
Từ vấn tính toán, sẽ phân kỳ đầu tư giai đoạn 1 (tới năm 2030) chỉ làm đoạn Hà Nội - Vinh và TPHCM - Nha Trang, với tổng vốn 24,7 tỷ USD. Trong đó, gồm chi phí tư vấn, quản lý, giải phóng mặt bằng, xây lắp, thiết bị... Dự án này triển khai mỗi năm cần khoảng 2,46 tỷ USD. Giai đoạn 2 (2035-2045) làm đoạn kết nối Vinh - Nha Trang, với tổng vốn hơn 34 tỷ USD.
Để xây dựng được 2 đoạn tuyến đường sắt tốc độ cao ở giai đoạn 1, tư vấn đưa ra 4 phương án nguồn vốn. Đầu tư hoàn toàn bằng ngân sách nhà nước; Ngân sách nhà nước bỏ ra 10,7 tỷ USD, vay nước ngoài thêm 14 tỷ USD; Kết hợp BOT, nhà nước đầu tư 10,7 tỷ USD, vay nước ngoài 13 tỷ USD và huy động vốn tư nhân 1 tỷ USD (mua tàu và vận hành khai thác để thu hồi vốn). Kết hợp BOT và BT, có thể huy động được 5 tỷ USD vốn tư nhân, ngân sách chỉ phải bỏ ra 5,7 tỷ USD, số còn lại vay nước ngoài. Dù vậy, tư vấn chưa đưa ra kiến nghị lựa chọn phương án đầu tư để đảm bảo khả thi về mặt tài chính.
Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho hay, có một số nước làm BOT với đường sắt tốc độ cao, chúng ta có thể học hỏi kinh nghiệm, như để tư nhân vào đầu tư toa xe và khai thác để thu hồi vốn. Tuy vậy, theo ông Đông, việc huy động vốn ra sao cần tính toán thêm, vì để khả thi cần các chính sách hỗ trợ cụ thể...
Chưa thấy lợi để tư nhân tham gia
Về hiệu quả kinh tế của tuyến đường sắt cao tốc đoạn Hà Nội - Vinh và TPHCM - Nha Trang, một số tư vấn nước ngoài (KOICA, VJC, JICA) đưa ra tính toán sơ bộ. Theo đó: Tỷ lệ hoàn vốn nội bộ thấp nhất là 8,8% (đoạn phía Bắc) và cao nhất là 14,5% (đoạn phía Nam); Hiệu quả tài chính 8-15% (tùy theo phần vốn nhà nước tham gia).
“Từ các đánh giá trên, dự án khả thi về mặt kinh tế khi thỏa mãn một số điều kiện cụ thể như giá vé, tốc độ tăng trưởng kinh tế, quá trình đô thị hóa trên trục đường sắt đi qua... Tuy nhiên, về mặt tài chính dự án chưa khả thi. Do đó, cần có sự hỗ trợ từ nhà nước về phát triển kết cấu hạ tầng”, tư vấn Tedi-Tricc-Tedisouth nhận xét. Trao đổi với PV Tiền Phong, TS Bùi Xuân Phong, Chủ tịch Hội Kinh tế và vận tải đường sắt Việt Nam cho rằng, một quốc gia phát triển không thể không có đường sắt tốc độ cao. Đường sắt hiện quá lạc hậu, nên cần có đường sắt cao tốc Bắc - Nam.
Không nước nào hàng hóa sản xuất ra mà đa số được vận chuyển đường bộ như ở Việt Nam. Điều này khiến cước vận tải đắt đỏ hơn, đường bộ xuống cấp nhanh hơn. “Dù đường sắt cần thiết nhưng phải khả thi về phương án huy động vốn. Đặc biệt trong bối cảnh ngân sách khó khăn, dự án không được làm tăng nợ công, trong khi tư nhân chưa thấy lợi từ dự án này. Theo các phân tích icủa tư vấn, dù có nói nhu cầu đi lại tăng, tốc độ tăng trưởng vận tải hàng hóa... vẫn thiếu thuyết phục. Trong khi tư nhân chỉ làm khi lợi ích họ nhìn thấy và đong đếm được”, ông Phong nói.
Theo ông Phong, cần nghiên cứu, phân tích lại tính hấp dẫn của dự án, kể cả cách phân kỳ đầu tư để thu hút được vốn tư nhân. “Chúng ta không nên quá tham vọng, bắt buộc phải làm đoạn Hà Nội - Vinh và TPHCM - Nha Trang cùng nhau. Thay vì thế, có thể phân kỳ từng đoạn ngắn hơn để đảm bảo khả thi về vốn, vốn có tới đâu làm tới đó”, ông Phong nói. Chuyên gia này cũng đề xuất không nên quá kỳ vọng vào vốn ODA vì vốn này giờ đã không còn rẻ nhất là khi Việt Nam đã thành nước thu nhập trung bình.
Theo báo cáo tiền khả thi, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dài 1.545km, nối Hà Nội - TPHCM, với công nghệ điện khí hóa (tư vấn nghiêng về chọn công nghệ Nhật Bản). Tuyến đường đi qua 20 tỉnh thành, với 23 ga. Trong đó, 70% chiều dài đường đi trên cao và hầm, 30% đi thấp có rào chắn không giao cắt đồng mức với đường bộ. Giai đoạn 1 thực hiện đoạn Hà Nội - Vinh và TPHCM - Nha Trang, khởi công năm 2026, đưa vào khai thác năm 2032, tốc độ khai thác 160 - 200km/h. Giai đoạn 2 kết nối đoạn Vinh - Nha Trang, khởi công từ năm 2035, khai thác toàn tuyến khoảng năm 2045, tốc độ khai thác toàn tuyến 350km/h.
Theo Nhóm PV Kinh tế (Tiền Phong)








- Sau bữa rượu ốc, 2 nam thanh niên rủ 2 bé gái 12 và 13 tuổi thuê phòng nghỉ quan hệ tình dục (12:22)
- Hiệu trưởng nâng điểm thi, tráo vị trí thủ khoa: Gian lận có tổ chức trong môi trường giáo dục? (1 giờ trước)
- Nam hành khách đòi hỏi vô lý, chửi bới, giật vô lăng tài xế taxi gây bức xúc: MBS bất ngờ lên tiếng (1 giờ trước)
- Clip 17 phút gây sốc MXH: Vợ hất tung mâm cơm trong sự bàng hoàng của chồng, ai cũng ủng hộ (1 giờ trước)
- Khuyến khích cán bộ, công chức nghỉ theo Nghị định 178 kết thúc trước ngày 31/8 (1 giờ trước)
- Tiết lộ bất ngờ về đường dây sản xuất "cỏ Mỹ" lớn nhất Đà Nẵng vừa bị triệt phá (1 giờ trước)
- Phát hiện người đàn ông tử vong ven đường ở Thanh Hóa (1 giờ trước)
- Vợ chồng trẻ từ bỏ công việc thành thị, chi tiền tỷ xây biệt thự hơn 700 m² tại quê: Nghỉ hưu sớm sống an nhàn ở tuổi 35 (1 giờ trước)
- Giết 11 người chồng trong hơn 20 năm để chiếm tài sản ở Iran (2 giờ trước)
- Bộ Quốc phòng nêu lý do quy định chỉ số BMI 18-29.9 khi tuyển công dân nhập ngũ (2 giờ trước)




