Sau nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng khiến dư luận lo ngại, Trung Quốc quyết định sẽ cấm sử dụng tay nắm cửa điện tự động ẩn trên ô tô từ năm 2027. Quy định mới này không chỉ áp dụng với các hãng xe nội địa mà còn buộc mọi thương hiệu nước ngoài muốn bán xe tại thị trường đông dân nhất thế giới phải tuân thủ.

Theo quy định sắp được ban hành, tất cả các mẫu xe chở người dưới 3,5 tấn bắt buộc phải được trang bị tay nắm cửa bên trong và bên ngoài có khả năng mở cơ học. Điều này nhằm bảo đảm cửa xe vẫn có thể mở được trong những tình huống khẩn cấp như mất điện, xe hư hỏng nặng hoặc sau va chạm nghiêm trọng.

Những dấu hiệu đầu tiên cho thấy sự thay đổi trong chính sách xuất hiện từ giữa tháng 12, khi Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin Trung Quốc đưa nội dung này vào dự thảo quy định mới. Đây được xem là bước đi cần thiết, đặc biệt với lực lượng cứu hộ, những người từng gặp rất nhiều khó khăn khi tiếp cận và giải cứu nạn nhân mắc kẹt trong các mẫu xe điện hiện đại sau tai nạn.

30-1767106214-trung-quoc-noi-khong-voi-tay-nam-cua-an-khi-an-toan-duoc-dat-cao-hon-ve-ngoai.webp
Tay nắm cửa dạng ẩn trên mẫu BYD Seal (Ảnh: BYD).

Tay nắm cửa tự động thu vào thân xe, vốn xuất hiện phổ biến trên nhiều mẫu xe như Tesla Model S, Model 3, Model Y hay BYD Seal, từng được coi là biểu tượng của thiết kế xe điện hiện đại tại Trung Quốc. Kiểu thiết kế này được các nhà sản xuất ưa chuộng nhờ tính thẩm mỹ cao và khả năng cải thiện khí động học, qua đó giúp xe tiết kiệm năng lượng hơn.

Tuy nhiên, từ năm 2024, ngày càng nhiều phản ánh cho thấy loại tay nắm này bộc lộ nhiều rủi ro. Không chỉ khó sử dụng sau va chạm, chúng còn thường xuyên gặp trục trặc trong điều kiện thời tiết lạnh. Đáng lo ngại hơn, một số vụ tai nạn chết người đã xảy ra khi người trong xe và cả nhân chứng bên ngoài không thể mở cửa kịp thời.

Ngày 13/10, một vụ tai nạn tại Thành Đô khiến những người trong xe thiệt mạng vì không ai mở được cửa để cứu hộ. Một vụ việc khác tại thành phố Đồng Lăng cũng khiến ba người tử vong trong hoàn cảnh tương tự. Theo Sixth Tone, cả hai tai nạn đều liên quan đến mẫu Xiaomi SU7 Ultra. Nguồn tin của tờ The Paper cho biết, cửa xe chỉ được mở bằng nút bấm điện, nên khi nguồn điện bị cắt, hệ thống hoàn toàn vô tác dụng. Tay nắm cơ học bên trong lại được giấu kín, khiến cả nạn nhân lẫn nhân viên cứu hộ không thể tiếp cận, ngay cả khi kính xe đã bị phá vỡ.

Thực tế này làm dấy lên nhiều tranh luận từ tháng 9 về việc có nên loại bỏ tay nắm cửa ẩn. Trong khi các hãng xe nhấn mạnh lợi ích khí động học, giới chuyên môn cho rằng hiệu quả thực tế là không đáng kể. Việc giảm 0,005–0,01 hệ số cản chỉ tương đương mức tiết kiệm khoảng 0,6 kWh cho mỗi 100 km vận hành.

Dù lệnh cấm chỉ áp dụng tại Trung Quốc, tác động của nó được dự báo sẽ lan rộng ra toàn cầu. Với vị thế quốc gia xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới, những thay đổi trong tiêu chuẩn thiết kế tại thị trường nội địa có thể sẽ được các hãng xe Trung Quốc áp dụng cho cả sản phẩm xuất khẩu. Đồng thời, các nhà sản xuất phương Tây đang kinh doanh tại Trung Quốc cũng nhiều khả năng phải điều chỉnh lại thiết kế toàn cầu để đáp ứng yêu cầu mới và tối ưu chi phí.

Quyết định này cho thấy Trung Quốc đang gửi đi một thông điệp rõ ràng: trong cuộc đua công nghệ và thẩm mỹ của ngành ô tô, an toàn sinh mạng vẫn là yếu tố không thể đánh đổi.

Bảo Ngọc (SHTT)