Cán cân quyền lực trên các đại dương toàn cầu vừa ghi nhận một sự chuyển dịch lịch sử: Theo báo cáo mới nhất, Trung Quốc đã lần đầu tiên vượt qua Hoa Kỳ để giành vị trí cường quốc hàng hải số một thế giới.

Theo ấn phẩm thường niên “Maritime Powers 2025” (Cường quốc hàng hải 2025) của Viện Kinh tế Thế giới và Quan hệ Quốc tế IMEMO RAS (Nga), sức mạnh trên biển của Bắc Kinh hiện chiếm 16,4% tổng tiềm lực hàng hải toàn cầu, chính thức đẩy Mỹ xuống vị trí thứ hai với 15,1%. Bảng xếp hạng này dựa trên phân tích tiềm lực của 100 quốc gia trên thế giới.

24-1763976527-trung-quoc-chinh-thuc-vuot-my-tro-thanh-cuong-quoc-hang-hai-so-1-the-gioi.jpg
Mỹ từng là cường quốc Hải quân số 1 thế giới...Ảnh: US Government

Nga tiếp tục duy trì vị thế cường quốc biển hàng đầu, đứng ở vị trí thứ ba với 6,6%. Nhóm 10 quốc gia dẫn đầu, vốn đóng góp tổng cộng 58% sức mạnh hàng hải toàn cầu, còn bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Anh, Indonesia, Na Uy, Pháp và Ấn Độ.

Việc Trung Quốc vươn lên dẫn đầu được giới chuyên gia đánh giá là kết quả trực tiếp của quá trình đầu tư quy mô lớn vào hải quân, hạ tầng cảng biển và năng lực khai thác tài nguyên biển.

Đáng chú ý, Trung Quốc hiện sở hữu đội tàu thương mại lớn nhất thế giới, đồng thời không ngừng mở rộng ảnh hưởng thông qua Sáng kiến Vành đai – Con đường. Bên cạnh đó, chương trình hiện đại hóa hải quân của Bắc Kinh đang tăng tốc, với trọng tâm là phát triển tàu sân bay và tàu khu trục.

24-1763976527-trung-quoc-chinh-thuc-vuot-my-tro-thanh-cuong-quoc-hang-hai-so-1-the-gioi.jpg
...nhưng đã bị Trung Quốc thế chân. Trong ảnh là tàu sân bay Phúc Kiến mới được nước này biên chế cho lực lượng Hải quân. Ảnh: Bộ quốc phòng Trung Quốc.

Điểm nhấn gần đây nhất là việc Trung Quốc chính thức đưa vào hoạt động tàu sân bay Phúc Kiến (Fujian), con tàu lớn và tiên tiến nhất của nước này. Đây là tàu sân bay đầu tiên ở châu Á sử dụng Hệ thống Phóng máy bay Điện từ (EMALS) – một công nghệ tiên tiến mà cho đến nay chỉ có Mỹ nắm giữ.

Trong khi đó, Mỹ vẫn giữ ưu thế về năng lực tác chiến hải quân. Tuy nhiên, khoảng cách này đang bị thu hẹp đáng kể do sức bật kinh tế và thương mại biển mạnh mẽ của Trung Quốc, đặc biệt là ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.

Đứng ở vị trí thứ ba, Nga tiếp tục khẳng định sức mạnh đáng kể nhờ nguồn tài nguyên biển khổng lồ, vị trí địa chiến lược tại Bắc Cực, và một hạm đội quân sự đang được hiện đại hóa.

Đồng thời, Nga cũng được tổ chức Global Firepower xếp thứ hai trong bảng đánh giá sức mạnh quân sự toàn cầu năm 2025, dẫn đầu thế giới ở các hạng mục pháo binh và trang bị rà phá mìn. Việc sở hữu trữ lượng khí đốt lớn nhất hành tinh càng củng cố thêm vị thế chiến lược của nước này.

Bảng xếp hạng năm nay phản ánh rõ nét sự dịch chuyển trong trật tự biển toàn cầu, với Trung Quốc nổi lên như trung tâm quyền lực mới. Giới phân tích nhận định, cuộc cạnh tranh ảnh hưởng trên đại dương đang nóng lên hơn bao giờ hết.

QT (SHTT)