Một số loại rau, nhất là rau trồng dưới nước, không chỉ mang ký sinh trùng bám ngoài bề mặt mà thậm chí còn tồn tại ký sinh trong thân. Việc ăn rau sống hoặc rau chưa được chế biến kỹ khiến nguy cơ nhiễm ký sinh trùng tăng cao. Các bà nội trợ cần ghi nhớ những lưu ý sau để đảm bảo an toàn cho gia đình.

Rau cần – Lợi ích nhiều nhưng nguy cơ không nhỏ

Rau cần có hai loại: cần cạn và cần nước. Trong bữa ăn hằng ngày, người Việt phổ biến sử dụng rau cần nước vì vị thanh mát và những lợi ích như giảm cân, hỗ trợ hạ huyết áp, giảm đường huyết.

Tuy nhiên, đây cũng là loại rau dễ nhiễm ký sinh trùng nếu được trồng trong môi trường nước không đảm bảo. Nguồn nước ô nhiễm, bùn bẩn hoặc việc lạm dụng phân tươi trong canh tác đều có thể khiến ấu trùng phát triển và bám vào thân rau.

Để hạn chế nguy cơ, rau cần tươi nên được rửa nhiều lần dưới vòi nước, ngâm nước muối loãng hoặc trụng nhanh qua nước sôi trước khi chế biến.

2 loại rau “khoái khẩu” mùa lạnh dễ thành ổ sán, đặc biệt là loại đứng đầu danh sách- Ảnh 1.

Bác sĩ Lê Văn Thiệu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) chia sẻ rằng rau cần là một trong những thực phẩm có nguy cơ cao nhiễm ấu trùng sán lá gan lớn và nhiều loại giun sán khác. Theo bác sĩ, trong tự nhiên, ấu trùng và nang trùng thường bám vào các loại rau thủy sinh như rau cần, rau ngổ, rau muống nước, ngó sen… Việc ăn sống hoặc ăn tái những loại rau này có thể tạo điều kiện cho sán xâm nhập vào cơ thể.

Khi người ăn nuốt phải ấu trùng, chúng theo đường tiêu hóa đến dạ dày, xuống tá tràng rồi xuyên qua thành tá tràng vào khoang phúc mạc và di chuyển đến gan. Tại đây, sán có thể phá vỡ bao gan, gây tổn thương nhu mô. Trong quá trình di chuyển, chúng thậm chí có thể lạc chỗ đến những cơ quan khác như ruột, dạ dày hay thành bụng.

Sau khoảng 2–3 tháng, sán trưởng thành sẽ cư trú trong đường mật, đẻ trứng và có thể tồn tại trong cơ thể tới hàng chục năm nếu không được phát hiện. Sự hiện diện của chúng gây tổn thương biểu mô đường mật, tắc mật, viêm, xơ hóa và trong những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn tới ung thư biểu mô đường mật.

Dù hiện nay tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng đã giảm nhờ canh tác được cải thiện, bác sĩ Thiệu cho biết mức độ nặng của các ca bệnh vẫn rất đáng lo ngại.

Cải xoong – Giàu dinh dưỡng nhưng dễ trở thành nguồn bệnh

Cải xoong (xà lách xoong) là món rau quen thuộc trong bữa ăn nhiều gia đình và cũng là loại thực vật thủy sinh phát triển quanh năm. Rau dễ trồng, nhanh thu hoạch và giàu dinh dưỡng, nên được sử dụng phổ biến.

2 loại rau “khoái khẩu” mùa lạnh dễ thành ổ sán, đặc biệt là loại đứng đầu danh sách- Ảnh 2.

Tuy vậy, cải xoong lại mang nhiều nguy cơ nếu sơ chế không kỹ. Do sống trong nước, rau thường chứa bùn đất và vi khuẩn khó làm sạch hoàn toàn. Không chỉ vậy, cải xoong còn có thể là nơi trú ẩn của các loại giun như giun đũa, giun tóc, giun kim, giun móc…

Để đảm bảo an toàn, người tiêu dùng nên hạn chế ăn sống và tuân thủ nguyên tắc “ăn chín, uống sôi”. Các loại rau trồng dưới nước như rau cần, rau muống nước, rau ngổ, cải xoong hay ngó sen tuyệt đối không nên ăn khi chưa nấu chín kỹ.

Ký sinh trùng chỉ bị tiêu diệt ở nhiệt độ khoảng 100°C trong 3–5 phút, vì vậy việc chỉ chần qua nước sôi hoặc nhúng sơ trong lẩu không đủ để loại bỏ trứng hoặc ấu trùng giun sán.

Hải Yến (SHTT)