Quy định miễn thuế giá trị gia tăng cho hộ kinh doanh có doanh thu từ 500 triệu đồng/năm trở xuống đang gây nhiều băn khoăn, khi chỉ cần vượt ngưỡng này dù rất nhỏ cũng phải nộp thuế trên toàn bộ doanh thu, khác với cách áp dụng của thuế thu nhập cá nhân.

Bộ Tài chính hiện đã gửi Bộ Tư pháp hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định về quản lý thuế đối với hộ và cá nhân kinh doanh. Trong đó, nội dung liên quan đến thuế giá trị gia tăng (VAT) đang thu hút nhiều ý kiến trái chiều.

Theo dự thảo, hộ kinh doanh có doanh thu năm không quá 500 triệu đồng sẽ không thuộc diện chịu thuế VAT. Ngược lại, khi doanh thu vượt mốc này, hộ kinh doanh phải nộp VAT theo phương pháp tính trực tiếp trên doanh thu, với mức thuế áp dụng cho toàn bộ doanh thu phát sinh.

22-1766361869-tranh-luan-quanh-cach-tinh-thue-gia-tri-gia-tang-voi-ho-kinh-doanh.jpg
Theo dự thảo, hộ kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng sẽ phải nộp thuế giá trị gia tăng trên toàn bộ doanh thu.

Điều khiến nhiều người lo ngại là cách tính này không cho phép khấu trừ phần doanh thu được miễn thuế 500 triệu đồng, khác với cách áp dụng của thuế thu nhập cá nhân. Chỉ cần doanh thu đạt 500,1 triệu đồng, hộ kinh doanh đã phải thực hiện nghĩa vụ thuế VAT cho toàn bộ số tiền, tạo ra sự “vênh” trong chính sách và làm dấy lên câu hỏi về tính hợp lý, công bằng.

Bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng thuế VAT và thuế thu nhập cá nhân có bản chất khác nhau. Thuế VAT là thuế gián thu, được tính vào giá bán và do người tiêu dùng chi trả, còn người bán chỉ có trách nhiệm thu và nộp lại cho Nhà nước.

Trong khi đó, thuế thu nhập cá nhân là thuế trực thu, đánh trực tiếp vào thu nhập của người kinh doanh. Vì vậy, việc xác định ngưỡng miễn thuế giữa hai loại thuế này không nhất thiết phải giống nhau.

Tuy nhiên, bà cũng nhấn mạnh đây vẫn là vấn đề cần tiếp tục được thảo luận để đảm bảo chính sách khi ban hành phù hợp thực tiễn và dễ thực hiện.

Ở góc độ khác, ông Lê Văn Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Kế toán Thuế Keytas, cho rằng việc áp dụng hai cách tính khác nhau trong cùng một nghĩa vụ thuế có thể làm tăng sự phức tạp, thậm chí tạo động lực để người dân tìm cách chia nhỏ doanh thu hoặc tách giấy phép kinh doanh.

Theo ông, sự chênh lệch quá lớn giữa hộ có doanh thu 499 triệu đồng được miễn thuế và hộ có doanh thu trên 500 triệu đồng phải nộp thuế ngay từ đồng đầu tiên là điều dễ gây phản ứng trong thực tế.

Ông Tuấn cũng đưa ra ví dụ, với doanh thu 501 triệu đồng/năm, hộ kinh doanh có thể phải nộp hơn 5 triệu đồng tiền thuế nếu hoạt động trong lĩnh vực thương mại, hơn 15 triệu đồng với lĩnh vực nhà hàng, sản xuất và hơn 25 triệu đồng nếu kinh doanh dịch vụ. Trong khi đó, chi phí lao động và công sức bỏ ra của hộ kinh doanh lại không được tính toán đầy đủ trong cách áp thuế hiện hành.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc chỉ áp dụng ngưỡng miễn thuế với thuế thu nhập cá nhân mà không áp dụng tương tự với thuế giá trị gia tăng có thể đẩy hộ kinh doanh vào tình thế bất lợi. Các chuyên gia kiến nghị nên xem xét lại ngưỡng doanh thu chịu thuế, chỉ tính thuế với phần vượt ngưỡng và áp dụng đồng bộ cho cả thuế thu nhập cá nhân lẫn thuế giá trị gia tăng, nhằm đảm bảo tính công bằng và khả thi khi chính sách đi vào cuộc sống.

Hải Yến (SHTT)