Diễn biến biến động thị trường mới đây phản ánh áp lực thanh khoản đang gia tăng, đặc biệt tại các ngân hàng thương mại quy mô nhỏ và vừa.

Dữ liệu mới nhất từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho thấy thị trường tiền tệ đang có sự điều chỉnh rõ rệt khi cả lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay của các tổ chức tín dụng đều có xu hướng tăng nhẹ.

Mặt bằng lãi suất huy động ở mức thấp tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay
Ảnh minh họa.

Lãi suất huy động tăng mạnh ở kỳ hạn ngắn

So với hai tháng trước (tháng 8/2025), lãi suất tiền gửi ngắn hạn (kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng) đã nhích tăng nhẹ 0,1%/năm.

Lãi suất ngắn hạn: Trong tháng 10/2025, lãi suất tiền gửi VND bình quân dao động 3,4% - 4,2%/năm (kỳ hạn 1 tháng đến dưới 6 tháng). Đáng chú ý, chỉ tính từ đầu tháng 11, hàng loạt ngân hàng (Techcombank, MBV, Nam A Bank, VIB, OCB và Bac A Bank) đã đẩy mức lãi suất lên kịch trần quy định của NHNN là 4,75%/năm ở kỳ hạn ngắn dưới 6 tháng.

Lãi suất dài hạn: Lãi suất trung hạn gần như giữ nguyên, trong khi kỳ hạn trên 12 đến 24 tháng, mức tăng nhiều nhất là 0,2%/năm. Mức lãi suất 6% - 7%/năm đã xuất hiện ở nhiều ngân hàng mà không yêu cầu điều kiện đặc biệt về số tiền gửi.

Các ví dụ về lãi suất kỳ hạn dài: Vikki Bank áp dụng 6,4%/năm cho kỳ hạn 13 tháng; Cake by VPBank áp dụng 6,5%/năm cho kỳ hạn 12-36 tháng; Bac A Bank áp dụng 6,5%/năm kỳ hạn từ 18-36 tháng.

Lãi suất cho vay cũng nhích tăng

Dữ liệu của NHNN cho thấy lãi suất cho vay đã nhích tăng sau thời gian dài đứng yên. Lãi suất cho vay bình quân của ngân hàng thương mại trong nước đối với các khoản cho vay mới và cũ còn dư nợ hiện ở mức 6,5% - 9,0%/năm. Con số này cao hơn mức 6,5% - 8,9%/năm ghi nhận trong tháng 9.

Theo quan sát, lãi suất cho vay tăng chủ yếu ở các khoản vay mua nhà, những khoản vay có kỳ hạn dài. Sau giai đoạn ưu đãi, các ngân hàng áp dụng lãi suất thả nổi khiến nhiều khách hàng phản ánh đã phải chịu mức lãi suất cao hơn trước đó.

Áp lực thanh khoản dồn lên ngân hàng nhỏ

Việc lãi suất tăng, đặc biệt ở các ngân hàng quy mô nhỏ và vừa, được lý giải là do các ngân hàng này đang phải chịu áp lực thanh khoản lớn khi tiền gửi CASA (tiền gửi không kỳ hạn) và tiền gửi ngắn hạn suy giảm.

Thống kê của VIS Rating cho thấy, trong 9 tháng đầu năm nay, CASA toàn ngành giảm nhẹ còn 19%, do người gửi chuyển sang kỳ hạn dài để hưởng lãi suất cao hơn. Xu hướng này làm tăng chi phí vốn, đặc biệt tại các ngân hàng nhỏ như ABBank, Bac A Bank, Vietbank và Kienlongbank.

Trong khi đó, tỷ lệ LDR (cho vay/tiền gửi) toàn ngành tăng lên 111%, mức cao nhất trong 5 năm. Theo VIS Rating, áp lực thanh khoản tiếp tục tập trung ở nhóm ngân hàng nhỏ, khi họ phải dựa nhiều hơn vào vốn thị trường ngắn hạn để đáp ứng nhu cầu tín dụng mở rộng, làm tăng rủi ro điều tiết trong các giai đoạn thị trường huy động biến động.

PTH (SHTT)