Trong khi thế giới đang mở rộng 5G, cuộc đua giành lấy ưu thế trong công nghệ mạng di động thế hệ thứ sáu (6G) đã bước vào giai đoạn quyết liệt. Đây không chỉ là một cuộc nâng cấp công nghệ, mà là một cuộc chiến chiến lược nhằm định hình thị trường truyền thông toàn cầu trong thập kỷ tới.

Hiện tại, hơn 38.000 đơn xin cấp bằng sáng chế 6G đã được nộp trên toàn thế giới, phản ánh sự khao khát nắm giữ các công nghệ cốt lõi. Trong bức tranh quyền lực này, một cái tên đã vươn lên dẫn đầu: Trung Quốc đang chiếm tới 40,3% tổng số bằng sáng chế.

Hoa Kỳ, từng được coi là cường quốc công nghệ dẫn đầu, đứng ở vị trí thứ hai với 35,2%, trong khi Nhật Bản khiêm tốn nắm giữ 9,9%. Quốc gia nào nắm giữ các bằng sáng chế này sẽ có tiếng nói quyết định trong việc thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu, từ đó giành lấy ưu thế trên thị trường viễn thông, ước tính khối lượng dữ liệu di động toàn cầu sẽ vượt quá 5.000 EB vào năm 2030.

6G được ví như một bước nhảy vọt về chất lượng so với người tiền nhiệm. Điểm nhấn là sự cải thiện đáng kinh ngạc về tốc độ và độ trễ. Tải xuống một bộ phim độ nét cao, vốn có thể mất từ 1 đến 15 phút với 5G, giờ đây có thể chỉ cần 1 đến 5 phút hoặc ít hơn với 6G.

6g a
Trong khi thế giới đang mở rộng 5G, cuộc đua giành lấy ưu thế trong công nghệ mạng di động thế hệ thứ sáu (6G) đã bước vào giai đoạn quyết liệt 

Quan trọng hơn, độ trễ sẽ được kéo xuống mức micro giây. Điều này đồng nghĩa với việc các lệnh được thực hiện gần như tức thì, mở ra cánh cửa cho các ứng dụng yêu cầu độ chính xác tuyệt đối như phẫu thuật từ xa, xe tự hành hoàn toàn, và Internet Công nghiệp (IIoT).

Về tài nguyên phổ tần, Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) năm 2024 đã phân bổ kênh chuyên dụng 6425-7125MHz cho 6G. Đặc biệt, việc sử dụng các nền tảng ở độ cao lớn làm "trạm gốc trên không" sẽ cách mạng hóa khả năng phủ sóng, đưa 6G đến cả những vùng núi xa xôi, nơi việc xây dựng trạm gốc mặt đất là quá tốn kém.

Dù Trung Quốc đang chiếm ưu thế về số lượng bằng sáng chế, điều này không có nghĩa là cuộc chiến đã kết thúc. Các cường quốc khác đang chọn chiến lược tập trung vào chất lượng và ứng dụng thực tiễn cốt lõi.

Chiến lược Trung Quốc: Với gần 90% là bằng sáng chế phát minh gốc, Trung Quốc đang đặt nền móng cho một hệ sinh thái 6G tích hợp. Điển hình, các tập đoàn như Huawei đang đầu tư vào công nghệ "cảm biến tích hợp" và "bề mặt siêu thông minh RIS", cho phép bộ định tuyến 6G không chỉ truyền dữ liệu mà còn giám sát môi trường xung quanh (ví dụ: phát hiện rò rỉ khí gas). Với hơn 4,55 triệu trạm gốc 5G đã được xây dựng và mạng thử nghiệm 6G đã được thiết lập tại Thâm Quyến và Thượng Hải, Trung Quốc đang có những bước đi vững chắc để biến dự đoán thị trường 1,2 nghìn tỷ NDT (168,5 tỷ USD) vào năm 2030 thành hiện thực.

Chiến lược Phương Tây và Nhật Bản: Các công ty Mỹ như Qualcomm và Intel đang tập trung vào các công nghệ cốt lõi như "sóng milimet" và "mã hóa lượng tử". Sự hợp tác giữa Qualcomm và NTT Docomo của Nhật Bản đã cho ra kết quả thử nghiệm tốc độ truyền terahertz vượt quá 100Gbps, chứng minh khả năng truyền tải dữ liệu cực nhanh. Trong khi đó, Nhật Bản, dù ít bằng sáng chế hơn, lại xuất sắc trong việc phát triển "công nghệ thực tế". Thiết bị terahertz của Tokyo Electron, với tốc độ truyền nhanh gấp 20 lần 5G, đã được ứng dụng trong các nhà máy, giúp việc truyền bản vẽ thiết kế phức tạp chỉ mất vài giây thay vì nửa ngày. Tại Châu Âu, Nokia dẫn đầu dự án Hexa-X, đầu tư 80 tỷ euro để tạo ra một "mạng lưới không gian-mặt đất-không quân tích hợp".  

Có thể thấy, cuộc cạnh tranh 6G đã chuyển từ cuộc chiến giành số lượng bằng sáng chế sang cuộc đấu tranh giành chuyển giao công nghệ và thống trị tiêu chuẩn.

Vấn đề không chỉ là sở hữu công nghệ tiên tiến, mà còn là tìm được sự cân bằng giữa đột phá công nghệ cốt lõi, hợp tác hệ sinh thái và kiểm soát chi phí. Hợp tác toàn cầu sẽ là yếu tố then chốt để phá vỡ sự phân mảnh công nghệ. Trong thập kỷ tới, bất kỳ quốc gia nào có thể thực hiện thành công bước nhảy vọt từ kết quả phòng thí nghiệm sang ứng dụng thương mại quy mô lớn, quốc gia đó sẽ giành được ưu thế và trở thành người dẫn đầu trong cuộc cách mạng truyền thông này.

Theo Minh Hằng (SHTT)