Thống nhất với chủ trương bỏ thuế khoán để minh bạch việc kê khai, thu thuế, cử tri nhiều tỉnh kiến nghị có giải pháp, cũng như chính sách hỗ trợ phù hợp cho hộ kinh doanh.

Kiến nghị xem xét hỗ trợ hộ kinh doanh

Liên quan đến chính sách thuế cho hộ và cá nhân kinh doanh, Bộ Tài chính đã nhận được nhiều kiến nghị từ Đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh Đồng Nai, Vĩnh Long, Đồng Tháp và Tây Ninh.

Cụ thể, theo Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai, cử tri thống nhất với chủ trương bỏ thuế khoán để minh bạch việc kê khai, thu thuế.

Tuy nhiên, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền theo quy định tại Nghị định 70 từ ngày 1/6/2025 và bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026 đang đặt ra nhiều khó khăn cho các hộ kinh doanh cá thể, đặc biệt là các tiểu thương nhỏ lẻ, người lớn tuổi không có điều kiện về thiết bị và nhân lực để thực hiện đầy đủ thủ tục về hóa đơn điện tử và khai thuế.

Cử tri Đồng Nai kiến nghị Bộ Tài chính tham mưu Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành xem xét có chính sách hỗ trợ phù hợp (về tập huấn, thiết bị, phần mềm, nguồn nhân lực hỗ trợ, chính sách thuế chuyển tiếp...) nhằm tạo điều kiện cho hộ kinh doanh, tiểu thương tiếp cận, thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định, nhưng vẫn đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế.

W-ho kinh doanh.jpg
Theo Bộ Tài chính, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ phần trăm tính trên doanh thu và hiện không có quy định áp dụng thuế đầu vào, đầu ra. Ảnh: N.L

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh nêu vấn đề, vừa qua, khi chính sách thuế chưa được tuyên truyền, hướng dẫn rõ ràng, nhiều hộ tiểu thương lo ngại và tạm ngừng hoạt động. Cử tri kiến nghị, cần có lộ trình cụ thể để phổ biến, giải thích đầy đủ nội dung chính sách, đặc biệt là việc chuyển từ khoán thuế sang kê khai thuế và mức thuế phải nộp. 

Trong khi đó, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long đề nghị có hướng dẫn và giải pháp giúp hộ kinh doanh, buôn bán nhỏ áp dụng thuế đầu vào, đầu ra.

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp kiến nghị cơ quan quản lý thuế xây dựng lộ trình phù hợp, ban hành hướng dẫn cụ thể để hộ kinh doanh có doanh thu trên 1 tỷ đồng thực hiện kê khai, nộp thuế theo quy định; đảm bảo minh bạch, công bằng.

Phản hồi từ Bộ Tài chính

Phản hồi các kiến nghị, Bộ Tài chính cho biết, để đảm bảo hỗ trợ tối đa hộ kinh doanh trong lộ trình chuyển đổi từ nộp thuế khoán truyền thống sang kê khai từ năm 2026, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Cục Thuế và các đơn vị có liên quan nghiên cứu, đề xuất đơn giản hóa tối đa chế độ kế toán cho hộ kinh doanh. Tích hợp tự động hạch toán, kê khai từ dữ liệu hóa đơn điện tử, hạn chế tối đa sai sót và giảm gánh nặng chi phí tuân thủ của hộ kinh doanh.

Xây dựng chính sách quản lý thuế gắn liền với quy trình quản lý thuế hiện đại, phù hợp với đặc thù của hộ kinh doanh khi xóa bỏ cơ chế thuế khoán trên nguyên tắc hộ kinh doanh tự kê khai, cơ quan thuế ứng dụng tối đa công nghệ trong xây dựng cơ sở dữ liệu, quản lý rủi ro đối với hộ kinh doanh.

Triển khai Nghị quyết 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân, Bộ Tài chính đang xây dựng nghị định hướng dẫn thực hiện.

Trong đó có nội dung: “Cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh”; “cung cấp miễn phí một số dịch vụ tư vấn pháp lý, đào tạo về quản trị doanh nghiệp, kế toán, thuế, nhân sự cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, hộ kinh doanh”.

Ngoài ra, Quốc hội cũng ban hành chính sách miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trong 3 năm, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu để khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp.

Bộ Tài chính đang phối hợp với các bộ, ngành để tham mưu Chính phủ và cấp có thẩm quyền về chính sách miễn, giảm thuế hoặc hỗ trợ kinh phí trực tiếp cho các hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Chính sách thuế hiện hành, hộ kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống (từ 1/1/2026 là 200 triệu đồng trở xuống) thì thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Các thuế khác như thuế tiêu thụ đặc biệt, bảo vệ môi trường... thực hiện theo quy định.

Căn cứ tính thuế với hộ/ cá nhân kinh doanh là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu. Trong đó, doanh thu tính thuế giá trị gia tăng và doanh thu tính thuế thu nhập cá nhân là doanh thu bao gồm thuế của toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ... không phân biệt đã thu được tiền hay chưa thu được tiền. 

Tỷ lệ thuế tính trên doanh thu gồm tỷ lệ thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân áp dụng chi tiết đối với từng lĩnh vực, ngành nghề.

Căn cứ quy định trên, Bộ Tài chính cho biết, hộ/cá nhân kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ phần trăm tính trên doanh thu; không áp dụng cơ chế khấu trừ đầu vào - đầu ra.

Theo Nguyễn Lê (VietNamNet)