Đảng Dân chủ giành lại Hạ viện từ tay đảng Cộng hòa, nhưng con đường tiến tới kiểm soát Thượng viện đã khép lại khi họ bị mất ghế ở Indiana và Tennessee.
Hiến pháp Mỹ quy định một đảng cần nắm giữ ít nhất 51 ghế để kiểm soát thượng viện và 218 ghế để kiểm soát hạ viện. Kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ ngày 6/11 đã chứng kiến chiến thắng của đảng Dân chủ ở hạ viện, trong khi đảng Cộng hòa tiếp tục nắm quyền kiểm soát thượng viện.
Với kết quả này, đảng Dân chủ đã hoàn thành mục tiêu đề ra ban đầu là giành lại hạ viện để ngăn cản các chính sách của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Đảng Dân chủ sẽ nắm trong tay quyền điều tra thuế của Tổng thống Trump và những xung đột lợi ích tiềm tàng, đồng thời thách thức các chính sách mà Trump theo đuổi trong mối quan hệ với Triều Tiên, Nga hay Arab Saudi.
Họ có thể buộc Tổng thống Trump phải thu hẹp lại các tham vọng lập pháp, chẳng hạn như lời hứa xây tường biên giới với Mexico, việc thông qua gói cắt giảm thuế thứ hai hay việc thực hiện các chính sách cứng rắn về thương mại.
Khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát hạ viện, Trump sẽ phải đối diện với nguy cơ bị luận tội nếu có đủ bằng chứng cho thấy chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông thông đồng với Nga. Tuy nhiên, quốc hội không thể phế truất Trump nếu 2/3 thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát không đồng tình.
Cuộc bầu cử giữa kỳ năm nay cũng chứng kiến những lần đầu tiên đặc biệt. Hai thành viên đảng Dân chủ là Rashida Tlaib ở Michigan và Ilhan Omar ở Minnesota trở thành những nữ nghị sĩ Hồi giáo đầu tiên trong quốc hội Mỹ. Thành viên đảng Dân chủ Jared Polis trở thành nghị sĩ đồng tính công khai đầu tiên giành chiến thắng trong cuộc chạy đua vào ghế thống đốc ở Mỹ, đắc cử tại bang Colorado. Bang Massachusetts có nữ hạ nghị sĩ đầu tiên là người da màu...
Dù không bảo toàn được quyền kiểm soát hạ viện, Tổng thống Trump vẫn khẳng định đảng Cộng hòa đã có một "chiến thắng vô cùng lớn". Tuy nhiên, Nhà Trắng cho biết Trump sẽ không có bài phát biểu sau khi kết quả bầu cử tại lưỡng viện được công bố.
| Khó khăn của cử tri khi đi bầu cử ở Mỹ. Video: CNN |
------------------------------------
Hai thượng nghị sĩ Cộng hòa từng bị truy tố tái đắc cử
Thượng nghị sĩ Duncan Hunter thuộc bang California và Chris Collins từ New York đều giành chiến thắng, tái đắc cử sau cuộc bầu cử giữa kỳ. Đây là hai nghị sĩ đầu tiên bày tỏ ủng hộ Trump khi ông bắt đầu cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2016.
Hunter bị truy tố nhiều tội danh, bao gồm dùng ngân quỹ tranh cử cho mục đích riêng, lừa đảo và làm giả giấy tờ. Ông bác bỏ mọi cáo buộc. Trong khi đó, Collins bị buộc tội lừa tiền và khai man trong một thương vụ giao dịch. Thượng nghị sĩ bang New York gọi các cáo buộc là "vô giá trị" và tuyên bố mình vô tội.
Nghị sĩ đảng Dân chủ dọa buộc Trump "chịu trách nhiệm"
Nghị sĩ Elijah Cummings, người sắp trở thành chủ tịch Ủy ban Giám sát và Cải cách chính phủ thuộc hạ viện Mỹ, tuyên bố sẽ thúc đẩy cơ quan này giải quyết hàng loạt vấn đề từng bị đảng Cộng hòa phớt lờ.
"Chúng ta đang có một vị tổng thống không phải chịu trách nhiệm với ai. Kế hoạch của tôi sẽ bao gồm cả đưa trát hầu tòa", nghị sĩ Cummings tuyên bố. Ông muốn điều tra thuế của Tổng thống Trump để đánh giá liệu có dấu hiệu vi phạm điều khoản hiến pháp, trong đó cấm quan chức liên bang nhận quà từ nước ngoài mà không được quốc hội phê chuẩn, hay không
Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Mỹ phát biểu chiến thắng
"Ngày mai sẽ là một ngày mới với nước Mỹ, nhờ có các bạn. Hãy nhớ lấy cảm giác này, cũng như sức mạnh của sự chiến thắng", lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Nancy Pelosi phát biểu trước những người ủng hộ sau khi đảng Dân chủ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ.
Trump gọi điện chúc mừng chiến thắng của đảng Dân chủ
Tổng thống Mỹ vừa gọi điện cho lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện Nancy Pelosi để chúc mừng đảng Dân chủ của bà giành lại quyền kiểm soát Hạ viện sau cuộc bầu cử giữa kỳ. Đây là lần đầu tiên đảng Dân chủ giành được đa số ghế ở Hạ viện sau 8 năm.
Nghị sĩ Cộng hòa nói Trump 'không ở trên luật pháp '
Nghị sĩ đảng Cộng hòa Jerrold Nadler, người sẽ trở thành chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện, cho biết "vẫn còn quá sớm" để nói về việc luận tội Tổng thống Trump nhưng ông sẽ không loại trừ khả năng này. Điều đó phụ thuộc vào kết quả cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.
"Cuộc bầu cử này là về trách nhiệm", Nadler nói. "Donald Trump có thể không bị điều trần nhưng lần đầu tiên, chính quyền của ông ấy sẽ phải chịu trách nhiệm. Ông ấy sẽ hiểu ra rằng ông ấy không ở trên luật pháp".
Theo sẽ Nadler, ủy ban tư pháp sẽ điều tra chính sách ly tán các gia đình, an toàn súng đạn, luật môi trường và chính sách chăm sóc y tế của chính quyền Trump. Ông cũng cho rằng vẫn còn những câu hỏi mở vệ việc Trump thông đồng với Nga hoặc cản trở công lý.
Lãnh đạo phe đa số Thượng viện cảm ơn sự giúp đỡ của Trump
Lãnh đạo phe đa số ở Thượng viện Mitch McConnell và Tổng thống Trump vừa có cuộc trò chuyện ngắn qua điện thoại sau khi đảng Cộng hòa giành chiến thắng. Trong cuộc điện đàm được mô tả là "tuyệt vời", McConnell cảm ơn Trump vì tất cả sự giúp đỡ của Tổng thống trong cuộc chạy đua ở Thượng viện của đảng Cộng hòa.
Trump tuyên bố 'giành chiến thắng vô cùng lớn'
"Chiến thắng vô cùng lớn trong đêm nay. Cảm ơn tất cả mọi người", Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đăng trên Twitter.
Nhà Trắng cũng cho biết Trump sẽ không có bài phát biểu sau khi kết quả bầu cử tại lưỡng viện được công bố.
Đảng Dân chủ giành kiểm soát hạ viện
Đảng Dân chủ đã tận dụng thành công làn sóng phản đối Tổng thống Donald Trump để giành quyền kiểm soát hạ viện Mỹ trong cuộc bầu cử giữa kỳ ngày 6/11, theo Fox News và NBC News. Thắng lợi này sẽ giúp đảng Cộng hòa chặn đứng các chương trình nghị sự của Tổng thống Trump và tiếp tục gây hoài nghi với chính quyền hiện nay.
Trong khi đó, Tổng thống Trump và các thành viên Cộng hòa được dự báo sẽ tiếp tục nắm quyền kiểm soát thượng viện sau một chiến dịch vận động gây chia rẽ, được ghi dấu ấn bằng những vụ xụng đột liên quan tới vấn đề chủng tộc, nhập cư và các vấn đề văn hóa khác.
Với đa số ghế tại hạ viện, đảng Cộng hòa sẽ nắm trong tay quyền điều tra thuế của Tổng thống Trump và những xung đột lợi ích tiềm tàng, đồng thời thách thức các chính sách Trump theo đuổi trong mối quan hệ với Triều Tiên, Nga hay Arab Saudi.
Họ cũng có thể buộc Tổng thống Trump phải thu hẹp lại các tham vọng lập pháp, chẳng hạn như lời hứa xây tường biên giới với Mexico, việc thông qua gói cắt giảm thuế thứ hay hay việc thực hiện các chính sách cứng rắn về thương mại.
Khi đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát hạ viện, Trump cũng sẽ phải đối diện với nguy cơ bị luận tội nếu có đủ bằng chứng cho thấy chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông thông đồng với Nga. Tuy nhiên, quốc hội không thể phế truất Trump nếu 2/3 thượng viện do đảng Cộng hòa kiểm soát không đồng tình.
Đảng Dân chủ được dự đoán chiến thắng ở Hạ viện
Theo dự đoán của NBC, đảng Dân chủ sẽ giành quyền kiểm soát Hạ viện từ đảng Cộng hòa của Tổng thống Trump, với 229 ghế trong khi đảng Cộng hòa giành 206.
Đảng Cộng hòa giành chiến thắng ở thượng viện
Đảng Cộng hòa đã giành được 50 ghế, tiếp tục nắm quyền kiểm soát tại thượng viện sau khi đánh bại các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ ở Indiana và North Dakota.
Quốc hội Mỹ có nữ nghị sĩ Hồi giáo đầu tiên
Hai thành viên đảng Dân chủ là Rashida Tlaib ở Michigan và Ilhan Omar ở Minnesota trở thành những nữ nghị sĩ Hồi giáo đầu tiên trong quốc hội Mỹ.
Hiện chỉ có hai người Hồi giáo được bầu vào quốc hội Mỹ và cả hai đều là nam giới, đó là nghị sĩ đảng Cộng hòa Keith Ellison và nghị sĩ đảng Dân chủ Andre Carson.
Đảng Dân chủ hết hy vọng chiến thắng ở Thượng viện
Con đường giành đa số ghế ở Thượng viện của đảng Dân chủ nhanh chóng kết thúc khi đảng Cộng hòa giành được ghế do đảng Dân chủ nắm giữ ở bang Indiana và Tennessee.
Với thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Bill Nelson, khả năng chiến thắng cũng bị thu hẹp, các cơ hội của đảng để giành hai ghế họ cần để nắm quyền kiểm soát thượng viện cũng đang tan biến.
Tại Arizona và Nevada, đảng Dân chủ có thể giành hai ghế từ đảng Cộng hòa nhưng chỉ đủ để bù đắp cho thất bại trước đó.
Thư ký báo chí Nhà Trắng: 'Tổng thống có một buổi tối tốt đẹp'
Thư ký báo chí Nhà Trắng Sarah Sanders bày tỏ lạc quan về chiến thắng của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ Mỹ, CNN đưa tin.
Sanders đề cập tới một số chiến thắng ban đầu của đảng Cộng hòa, đặc biệt là thắng lợi của ứng viên đảng Cộng hòa Mike Braun ở bang Indiana và Andy Barr, bang Kentuck. Bà khẳng định sự ủng hộ của Tổng thống Donald Trump là yếu tố làm nên khác biệt cho những cuộc đua này.
"Một buổi tối tốt đẹp với Tổng thống, tính tới thời điểm hiện tại", bà Sanders nói trước khi lưu ý rằng "vẫn còn một đêm dài phía trước".
Thêm 4 thành viên đảng Dân chủ được bầu vào hạ viện
4 thành viên đảng Dân chủ dự kiến giành ghế hạ viện gồm: Haley Stevens tại quận 11 bang Michigan; Jason Crow từ quận 6 bang Colorado, Mikie Sherrill từ quận 11 bang New Jersey và Debbie Mucarsel-Powell từ quận 26 bang Florida, theo CNN
Mỹ có thống đốc đồng tính công khai đầu tiên
Nghị sĩ đảng Dân chủ Jared Polis sẽ trở thành thống đốc mới của bang Colorado, sau khi đánh bại đối thủ Walker Stapleton. Ông là nghị sĩ đồng tính công khai đầu tiên giành chiến thắng trong cuộc chạy đua vào ghế thống đốc tại Mỹ.
Trước đó, Kate Brown trở thành thống đốc song tính đầu tiên của Mỹ khi bà chiến thắng tại bang Oregon năm 2015. Cựu thống đốc bang New Jersey Jim McGreevey từng thừa nhận đồng tính trước khi từ chức vào năm 2004.
Tỷ phú đảng Dân chủ chiến thắng cuộc đua thống đốc bang Illinois
CNN dự đoán thành viên đảng Dân chủ J.B. Pritzker sẽ đánh bại thống đốc bang Illinois Bruce Rauner thuộc đảng Cộng hòa.
Pritzker, tỷ phú thừa kế chuỗi khách sạn Hyatt, đã đổ hơn 170 triệu USD tiền túi cho cuộc đua giành ghế thống đốc bang Illinois, biến ông trở thành chính trị gia tự lực tài chính lớn nhất nước Mỹ.
Cử tri không ủng hộ thẩm phán vướng bê bối tấn công tình dục
Gần một nửa số cử tri Mỹ phản đối việc bổ nhiệm Brett Kavanaugh, người vướng bê bối tấn công tình dục ba phụ nữ, vào Tòa án tối cao, theo số liệu khảo sát trước đó của CNN. Chỉ 40% cử tri ủng hộ ông. Một nửa cử tri nam ủng hộ bổ nhiệm Kavanaugh so với 40% phụ nữ đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử này, một sự phân chia giới tính đáng kể.
Về án lệ phá thai Roe v. Wade, 2/3 số cử tri cho biết họ muốn giữ nguyên quyết định của Tòa án tối cao trong khi chỉ 1/4 muốn đảo ngược. Hơn 80% nói rằng quấy rối tình dục là một vấn đề rất hoặc khá nghiêm trọng ở đất nước ngày nay và gần một nửa nói rằng vấn đề đó rất nghiêm trọng.
9h45 Bang Tennessee có nữ thượng nghị sĩ đầu tiên
Nghị sĩ Marsha Blackburn của đảng Cộng hòa dự kiến đánh bại đối thủ là cựu thống đốc Phil Bredesen để trở thành nữ thượng nghị sĩ đầu tiên của bang Tennessee tại thượng viện Mỹ.
Đảng Dân chủ từng hy vọng Tennessee sẽ là một trong những bang giúp họ giành lại quyền kiểm soát thượng viện.
Thượng nghị sĩ Dân chủ chiến thắng tại bang Wisconsin
Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tammy Baldwin đã đánh bại đối thủ đảng Cộng hòa Leah Vukmir tại bang Wisconsin, theo CNN.
Chiến thắng của bà đánh dấu thành công của đảng Dân chủ trong việc dành lại sự ủng hộ sau khi Trump xô đổ "bức tường xanh" tại các bang trung tây, gồm Wisconsin, Michigan và Pennsylvania, hai năm trước.
Chính quyền Trump lạc quan về kết quả bầu cử
Một nguồn tin từ Nhà Trắng mô tả tâm trạng tại bữa tiệc theo dõi kết quả bầu của Tổng thống Trump "rất tốt". Các quan chức Nhà Trắng nói rằng, nếu ai đó học được điều gì từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2016, họ sẽ không đưa ra các giả định dựa trên kết quả những cuộc thăm dò.
Khoảng 20-30 phút trước, Trump vẫn chưa có mặt tại bữa tiệc.
Cuộc đua tại Quốc hội
Thượng nghị sĩ bị truy tố của Dân chủ vẫn tái đắc cử
Các cử tri New Jersey đã tái bầu cử cho nghị sĩ đảng Dân chủ Bob Menendez vào Thượng viện. Trước đó, những cử tri trung thành với đảng Dân chủ lo ngại bê bối tham nhũng của Menendez có thể khiến ông mất ghế vào đối thủ đảng Cộng hòa.
NBC và ABC trước đó dự đoán rằng Menendez, 64 tuổi, vẫn giữ lại được ghế của mình ở Thượng viện, thách thức ứng viên đảng Cộng hòa Bob Hugin, một người được Trump ủng hộ.
Menendez là thượng nghị sĩ của đảng Dân chủ từ năm 2006 nhưng ông bị tòa án liên bang truy tố và đưa ra xét xử vào năm 2017 vì cáo buộc tham nhũng. Phiên tòa kết thúc bằng bản án treo.
Đảng Cộng hòa giành ghế thượng viện tại bang Indiana
Doanh nhân thuộc đảng Cộng hòa Mike Braun đã chiến thắng cuộc bầu cử thượng viện Mỹ ở bang Indiana ngày 6/11, giành ghế từ nghị sĩ Dân chủ Joe Donnelly, ABC News đưa tin.
Nữ hạ nghị sĩ da màu đầu tiên của Massachusetts
Người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên được bầu vào hội đồng thanhg phố Boston, nghị sĩ đảng Dân chủ Ayanna Pressley tiếp tục làm nên lịch sử khi trở thành thành viên da màu đầu tiên của hạ viện từ bang Massachusetts, theo Guardian.
Thượng nghị sĩ Cộng hòa Edward Brooke, giữ chức từ năm 1967 - 1979, là chính trị gia Mỹ gốc Phi đầu tiên được chọn để đại diện bang Massachusetts tại quốc hội.
Với 2/3 số phiếu đã được kiểm, thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Jennifer Wexton đang dẫn trước hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa Barbara Comstock với tỷ lệ 57% trên 43% tại quận ngoại ô phía bắc bang Virginia, nơi cựu ứng viên tổng thống Mỹ Hillary Clinton từng giành chiến thắng hồi năm 2016, NBC đưa tin.
Bên cạnh đó, tại bang Florida, nghị sĩ Dân chủ Donna Shalala, người từng là thành viên nội các của cựu tổng thống Bill Clinton, cũng đã giành được một ghế tại hạ viện từ nghị sĩ Cộng hòa Ileana Ros-Lehtinen, theo truyền thông Mỹ.
Georgia, Nam Carolina, Vermont, Virginia, Indiana và Kentucky là những bang có điểm bỏ phiếu đóng cửa sớm nhất. Tổng thống Mỹ Donald Trump và Đệ nhất Phu nhân Melania đang theo dõi kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ "cùng gia đình và bạn bè", theo thông cáo từ Nhà Trắng.
Hiến pháp quy định một đảng cần nắm giữ ít nhất 51 ghế để kiểm soát thượng viện và 218 ghế để kiểm soát hạ viện. Đảng Cộng hòa của Trump đang kiểm soát lưỡng viện quốc hội Mỹ, bởi đảng Dân chủ hiện chỉ nắm 49 ghế ở thượng viện và 193 ghế tại hạ viện. Trong khi đảng Cộng hòa muốn bảo toàn quyền lực sau cuộc bầu cử, Đảng Dân chủ hy vọng ít nhất có thể giành lại hạ viện để ngăn cản chính sách của Trump.
Cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ bắt đầu lúc 6h ngày 6/11 (18h giờ Hà Nội). Các cử tri sẽ chọn ra 435 ghế tại hạ viện, 35 trên tổng số 100 ghế tại thượng viện, 36 thống đốc và những thành viên trong các cơ quan lập pháp trên toàn quốc.
Theo VnExpress.net
