Sau hơn bốn tháng vận hành hệ thống cảnh báo tài khoản gian lận (SIMO), ngành ngân hàng ghi nhận kết quả ấn tượng: hơn 610.000 lượt khách hàng đã chủ động dừng giao dịch đáng ngờ, với tổng số tiền được bảo vệ hơn 2.300 tỉ đồng, theo ông Phạm Anh Tuấn – Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước.

SIMO – lá chắn đầu tiên chống gian lận tài chính

SIMO đóng vai trò trung tâm chia sẻ dữ liệu tài khoản nghi gian lận giữa các ngân hàng, tổ chức tài chính và cơ quan quản lý. Thông qua kết nối trực tiếp, hệ thống giúp các ngân hàng kịp thời nhận diện rủi ro và cảnh báo khách hàng.

Hiệu quả đã thể hiện rõ trong nhiều tình huống thực tế. Một doanh nghiệp ở TP.HCM từng bị lừa chuyển 145 triệu đồng do tin nhắn và cuộc gọi giả mạo đối tác. Sau khi nghi ngờ, doanh nghiệp liên hệ ACB và ngân hàng ngay lập tức rà soát, đối chiếu thông tin và yêu cầu phong tỏa tài khoản thụ hưởng. Nhờ phối hợp nhanh chóng, số tiền được giữ lại ngay trong ngày.

Đại diện ACB cho biết họ đã xây dựng nhiều lớp phòng vệ, tạm dừng giao dịch khi người nhận nằm trong danh sách cảnh báo. Chỉ trong 9 tháng đầu năm, ACB đã ngăn hơn 30.000 giao dịch bất thường, bảo vệ hơn 2.000 tỉ đồng cho khách hàng.

18-1763437394-chan-hang-tram-ngan-giao-dich-dang-ngo-bao-ve-hon-2300-ti-dong.jpg
Hệ thống ngân hàng tự động cảnh báo cho chủ tài khoản khi phát hiện dấu hiệu bất thường. Ảnh: LÊ TỈNH/Người lao động.

Nhiều ngân hàng ghi nhận kết quả tương tự

Không chỉ ACB, hàng loạt ngân hàng khác đang hưởng lợi từ công cụ cảnh báo:

VietinBank: hơn 173.000 khách hàng kịp hủy giao dịch sau cảnh báo, tương ứng 320 tỉ đồng được bảo vệ. Hệ thống chỉ đưa ra cảnh báo, không tự chặn giao dịch để đảm bảo quyền quyết định của khách hàng.

BIDV: hơn 95.500 khách hàng dừng chuyển khoản sau cảnh báo, tránh thiệt hại 438 tỉ đồng.

TPBank: triển khai cảnh báo trên toàn bộ kênh, từ ứng dụng ngân hàng đến ATM và tại quầy, giúp phát hiện sớm tài khoản nhận tiền có dấu hiệu bất thường.

Cần phối hợp sâu rộng hơn để chặn gian lận tài chính

Báo Người lao động dẫn lời ông Phạm Anh Tuấn cho biết, khi hạ tầng thanh toán phát triển nhanh, tội phạm tài chính hoạt động ngày càng tinh vi. Có trường hợp tiền bị chuyển qua hơn 20 ngân hàng chỉ trong vài phút, khiến việc truy vết cực kỳ khó khăn.

Ông đề xuất: Kiểm soát chặt từ bước mở tài khoản đến giám sát giao dịch, tự động hóa phối hợp giữa các ngân hàng, xem xét xây dựng trung tâm điều phối chung hoạt động thời gian thực, kể cả ngoài giờ hành chính.

TS Nguyễn Quốc Hùng – Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam – cũng nhấn mạnh cần: thành lập “tổ phản ứng nhanh” 24/7 giữa các ngân hàng; thống nhất biểu mẫu, quy trình trao đổi thông tin; tăng cường phối hợp với cơ quan công an xử lý lừa đảo

Các ngân hàng tiếp tục nâng cấp lớp phòng vệ

Nhiều ngân hàng đã nhìn thấy xu hướng lừa đảo gia tăng và đang nâng cấp tính năng cảnh báo:

Vietcombank mở rộng VCB Alert cho giao dịch trực tuyến và tại quầy; nhân viên chủ động cảnh báo khách hàng nếu người nhận nằm trong danh sách rủi ro.

TPBank áp dụng mô hình phân tầng: nếu tài khoản thụ hưởng đã được xác minh liên quan đến gian lận, hệ thống tự động từ chối giao dịch, giúp bảo vệ khách hàng mà không ảnh hưởng giao dịch hợp pháp.

Theo tổng hợp của ngành, đã có hàng chục ngân hàng thương mại triển khai cảnh báo sau khi SIMO đi vào hoạt động, một số còn kết nối trực tiếp với dữ liệu do Bộ Công an cung cấp để nâng cao độ chính xác của cảnh báo.

PN (SHTT)